Κυριακή 31 Οκτωβρίου 2010

Επετειακά


Άλλη μια επέτειος ιστορική και εθνική , αυτή της 28ης Οκτωβρίου , πέρασε και αναρωτιέμαι αν άφησε κάτι πίσω της. Όλο και περισσότερο , χρόνο με το χρόνο , διαπιστώνω με λύπη πως αυτές οι μέρες αποκτούν τυπικό , διαδικαστικό χαρακτήρα.

Αν δεν υπήρχαν και οι εορτασμοί στα σχολεία και οι παρελάσεις , που και αυτά τυπολατρικά αναπαράγονται τις περισσότερες φορές , τότε τι θα μας θύμιζε πως γιορτάζουμε κάτι σημαντικό; Πώς κάτι αξιομνημόνευτο συνέβη τότε;

Η γιορτή στο σχολείο μου ήταν συμπαθητική. Χαρούμενες φάτσες παραλάμβαναν τους επαίνους για την επίδοση της προηγούμενης σχολικής χρονιάς , η χορωδία ξελαρυγγίζονταν μελωδικά στο "Παιδιά της Ελλάδος" και οι "γνωστοί - άγνωστοι" μιλούσαν και έτρεχαν οι συνάδελφοι να τους επιπλήξουν , για να μαζευτούν...Κουβαλούν μια νοσταλγία όλα αυτά ,ένα χρώμα , μια φόρτιση...

Επί της ουσίας όμως φοβάμαι πως αστοχούμε συνολικά ως κοινωνία - και αυτό με ανησυχεί - να δούμε τι συνέβη τότε , να το μεταφέρουμε στο τώρα και να το κρατήσουμε δίδαγμα ζωής.

Βλέποντας τον συμπαθή γέροντα , τον Γιαννούλη Γλυνό , να αφηγείται με τον απλό , λαικό του τρόπο τα παθήματά του της εποχής εκείνης , θυμήθηκα τον παππού μου που έλεγε πράγματα αντίστοιχα και σκέφτηκα πως εκείνη η γενιά δεν είχε τίποτε και τα είχε όλα!

Πίστη σε ιδανικά , καρτερία και αντοχή , αλληλεγγύη , σεμνότητα...αξίες σημαντικές , αξίες που στηρίζουν ένα σύνολο.

Στις μέρες μας τι μένει απ' όλα αυτά;

Μια πλαστική σημαία σ' ένα παιδικό χέρι , ένα "ΟΧΙ" μισοκολλημένο στον τοίχο μιας σχολικής τάξης , και μια νοοτροπία που λέει "τι κρίμα που δεν έπεσε Παρασκευή να μας βγει ωραία το τριήμερο...."

Χρόνια πολλά , έστω και ετεροχρονισμένα , Συνέλληνες...

Τρίτη 5 Οκτωβρίου 2010

Μια πρόταση για την διδασκαλία της Βυζαντινής Ιστορίας


Φέτος διδάσκω σε δυο τμήματα της δευτέρας γυμνασίου το μάθημα της Βυζαντινής και Μεσαιωνικής ιστορίας. Ομολογουμένως , αυτή η περίοδος δεν είναι και η πιο αγαπημένη των παιδιών. Εξάλλου , θεωρούν δύσκολη την απομνημόνευση λεπτομερειών , ονομάτων και χρονολογιών , όπως συμβαίνει και με κάθε περίοδο της ιστορίας βέβαια.

Το βιβλίο δεν θα το χαρακτήριζα ιδιαίτερα επιτυχημένο. Είπαμε να κρατήσουμε τα ουσιώδη , αλλά μου φαίνεται ότι οι συγγραφείς το παράκαναν...κεφάλαια ουσιωδέστατα όπως π.χ η στάση του Νίκα ή ο εκχριστιανισμός των Σλάβων περνούν με απλές αναφορές , σαν να διαβάζει κανείς περιοδικό , χωρίς αφήγηση και εμβάθυνση επί της ουσίας.

Εν πάση περιπτώσει ,αυτό έχουμε με αυτό θα δουλέψουμε , που λένε!

Από τα λίγα κεφάλαια της Βυζαντινής Ιστορίας στα οποία υπάρχει οδηγία να διδαχθούν περιληπτικά και προς μεγάλη μου έκπληξη! είναι και αυτό που μιλά για την επικράτηση του χριστιανισμού τους πρώτους αιώνες του Βυζαντίου , τις διώξεις έναντι των Εθνικών και την τελική σύνθεση χριστιανισμού και ελληνισμού που επήλθε με την συνδρομή των Πατέρων της Εκκλησίας.

Με μισή καρδιά ακολούθησα τις οδηγίες , ωστόσο ως φιλόλογος δεν άντεξα και πρόσθεσα μια , κατά τη γνώμη μου , απαραίτητη πινελιά στην "περιληπτική" κατά τα άλλα διδασκαλία-μια επιλογή από ποιήματα του Κ.Καβάφη γύρω από την εποχή (Ιωνικόν , Ιερεύς του Σεραπίου , Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας) καθώς και τον περίφημο χρησμό που έδωσε η Πυθία στον Ιουλιανό.

Παρακίνησα δε τα πιτσιρίκια μου , που με ενθουσιασμό μου δήλωσαν πως διαθέτουν όλα internet στο σπίτι , να αναζητήσουν στο youtube το περίφημο βίντεο του Κ.Γαβρά για το μουσείο της Ακρόπολης και να το συζητήσουμε στο επόμενο μάθημα.

Δεν ξέρω ποιος φωτισμένος νους πρότεινε περιληπτική προσέγγιση σ΄ένα τέτοιο κεφάλαιο , καμιά φορά ωστόσο το να κάνει κανείς και λίγο του κεφαλιού του δεν βλάπτει...

Δοκιμάστε το...λειτουργεί!



Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2010

Μια βόλτα με τον προαστιακό


Η φίλη μου επέμενε πως ο Λουτρόπυργος είναι μια όαση στην έρημο του Λεκανοπεδίου και μάλιστα εύκολα προσβάσιμη , ένα 50΄λεπτο με τον προαστιακό.

Είπα να ανακαλύψω του λόγου το αληθές και ξεκίνησα από το σταθμό Πελοποννήσου στον Πειραιά με κατεύθυνση την περιοχή της Ελευσίνας - κάπου εκεί βρίσκεται ο Λουτρόπυργος.

Το ταξίδι με το τραίνο είναι πράγματι από τα ωραιότερα. Από τα μεγάλα παράθυρα βλέπεις τον κόσμο να περνά σαν ταινία και συ καθισμένος αναπαυτικά απολαμβάνεις. Αν θες , βάζεις και στ' αυτιά σου το mp3 και το ταξίδι "απογειώνεται"...

Με αυτήν την εντύπωση τουλάχιστον ξεκινάς...στην πορεία ανακαλύπτεις πως μπορεί οι εικόνες που περνούν μπροστά από τα μάτια σου να μην προσφέρονται διόλου για ποιητικές ενατενίσεις.

Όπου και να γύριζα το βλέμμα μου κατά την διάρκεια της διαδρομής έβλεπα σκουπίδια , απίστευτες ποσότητες πλαστικού παράλληλα με τις ράγες του τραίνου.

Έβλεπα μουντά και παλιά κτήρια που κάποτε φιλοξενούσαν εργοστάσια ή βιοτεχνίες και τώρα έχουν μείνει μισογκρεμισμένα , εστίες μόλυνσης και καταφύγιο όσων δεν έχουν στον ήλιο μοίρα.

Είδα ανθρώπους πολλούς στις διασταυρώσεις των γραμμών του τραίνου με τις μεγάλες οδούς να ζητιανεύουν. Άλλους να στρώνουν το τραπέζι τους κάτω από γέφυρες ή να ξαπλώνουν σε πρόχειρα στρώματα φτιαγμένα από χαρτί.

Είδα καθώς πλησιάζαμε στην Ελευσίνα , το Θριάσιο πεδίο ....άχαρες αλάνες , σπίτια φτωχικά , μιζέρια.

Ρουφ , Σταθμός Λαρίσης , Λιόσια , Ασπρόπυργος , Μαγούλα...η δυτική Αττική που θυσιάστηκε στο βωμό μιας ανάπτυξης , που , αλίμονο , δεν βοήθησε τον τόπο να ορθοποδήσει , απλά έκανε κάποιους ακόμη πλουσιότερους και απαιτητικότερους.

Έφτασα στον Λουτρόπυργο με σφιγμένη καρδιά.

Ωστόσο , επρόκειτο πράγματι για όαση , είχε δίκιο η φίλη μου. Πεύκα παντού , όμορφα σπίτια και η θάλασσα να προσκαλεί κάποιους τολμηρούς για μια τελευταία βουτιά.

Απέναντι η Σαλαμίνα.Θυμήθηκα την ναυμαχία.Λένε πως στην περιοχή αυτή στρίμωξαν οι Έλληνες το στόλο του Ξέρξη. Τίποτε δεν απομένει πια , μόνο μια μακρινή ανάμνηση για όσους το ψάχνουν λίγο παραπάνω.

Η Ελλάδα των 2 όψεων , η Ελλάδα των αντιφάσεων. Άκουσα πως ο πρωθυπουργός μας θα βραβευθεί από κάποιον φορέα για τις προσπάθειες του να μην πτωχεύσει η χώρα.Εγώ θα τον συμβούλευα και αυτόν και όλους τους υπόλοιπους του σιναφιού , που τέτοιες μέρες έχουν βάλει τα καλά τους και ετοιμάζονται για τις εκλογές του Νοέμβρη , να πάρουν τον προαστιακό και να κάνουν την διαδρομή που έκανα και γω.Ίσως τότε , αν έχουν λίγο φιλότιμο , που δεν νομίζω , να μην το παραλάβουν το βραβείο...