Καλικάντζαροι

Οι γιορτινές μέρες  από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα είναι η περίοδος της βασιλείας των καλικάντζαρων. Οι δαίμονες αυτοί που η λαϊκή φαντασία τους έχει δώσει μορφή αποκρουστική, μαύρη και δύσμορφη, κάνουν όλων των ειδών τις σκανδαλιές , πειράζουν τους ανθρώπους και τα ζώα, μαγαρίζουν τα φαγητά και τα γλυκά και γενικότερα αποτελούν "κακό μπελά" για κάθε νοικοκυριό.

Η λέξη καλικάντζαρος δεν έχει ξεκάθαρη ετυμολογία. Κάποιοι συνδέουν το όνομά του με τη λέξη καρκάντζι και κάρκαδο που παραπέμπει στο καμμένο και το ξερό. Άλλοι πάλι θεωρούν πιο κοντινή τη συσχέτιση με το καλίκι, ένα είδος παπουτσιού που ,κατά την παράδοση, φορούσαν οι καλικάντζαροι.

Η παγανιστική τους προέλευση είναι προφανής, καθώς είναι ξωτικά με μορφή που παραπέμπει στους αρχαίους δαίμονες της Φύσης, τους Σατύρους, αλλά και στον τραγόμορφο Πάνα. Από τους αρχαίους προγόνους τους έχουν πάρει την παιγνιώδη διάθεση, την λαιμαργία και την λαγνεία. Συνδεδεμένοι με την γονιμότητα και τον κύκλο των εποχών υπήρξαν ιδιαίτερα προσφιλείς στους αγροτικούς πληθυσμούς και έτσι άντεξαν και "πέρασαν" από την αρχαία θρησκεία και στον χριστιανισμό παίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στις δοξασίες και τα έθιμα του Δωδεκαημέρου - 25 Δεκεμβρίου έως 6 Ιανουαρίου.

Η βασιλεία τους είναι σύντομη και ολοκληρώνεται την ημέρα των Φώτων όπου οι ιερείς αγιάζουν τα νερά και κάθε ακάθαρτη , σκοτεινή και αμαρτωλή ύπαρξη επανέρχεται εκεί που ανήκει, δηλαδή στα βάθη της γης....
Εκεί θα επανέλθουν και τα καλικαντζαράκια  και θα στρωθούν στην δουλειά πριονίζοντας το δέντρο που κρατά τη Γη στη θέση της μέχρι τα επόμενα Χριστούγεννα που θα ανέβουν πάλι στον επάνω κόσμο, για να διασκεδάσουν βάζοντας σε πειρασμό και δοκιμάζοντας τους ανθρώπους.