Παρασκευή 1 Δεκεμβρίου 2017

Τυφλότητα

Ο τυφλός είναι ένας άνθρωπος με μειωμένη ή  καθόλου όραση και η τυφλότητα είναι η κατάσταση εκείνη της απόλυτης ανημπόριας , όπου κανείς λόγω έλλειψης της βασικής αυτής αίσθησης δεν έχει τη δυνατότητα να δει και να αντιληφθεί τι συμβαίνει γύρω του.
Η ρίζα της λέξης τυφ-  παραπέμπει στην θολούρα και την έλλειψη ορατότητας , που οδηγεί σε αδυναμία διάκρισης των αντικειμένων ή των καταστάσεων και  την συναντάμε και σε άλλες λέξεις , όπως τύφος ή τυφώνας.

Η τύφλα άλλοτε αντιμετωπίζεται  ως κουσούρι , γι αυτό και ο λαός μας λέει π.χ πως
κάποιος δεν ξέρει την τύφλα του....εννοώντας  πως δεν είναι ικανός να διακρίνει και να δώσει λύσεις σε  ζητήματα που ανακύπτουν, είναι δηλαδή ολότελα αδαής.
 Άλλοτε πάλι αποτελεί χαρακτηριστικό ιδιαίτερα φωτισμένων ανθρώπων , που αν και δεν βλέπουν , μπορούν να διαβάζουν την ψυχή των άλλων και το μέλλον...θυμηθείτε τον Οιδίποδα ή τον τυφλό μάντη Τειρεσία από την ελληνική μυθολογία.

Στην εποχή μας η επιστήμη και η τεχνολογία έχουν κάνει μεγάλα άλματα και έχουν καταφέρει σε πολλές περιπτώσεις να δώσουν ξανά το φως σε ανθρώπους που έμοιαζαν καταδικασμένοι να μείνουν σε όλη τους τη ζωή στο σκοτάδι. Και ακόμη υπάρχει δρόμος πολύς....

Ωστόσο , υπάρχει και μια μορφή τυφλότητας που δεν μπορεί κανείς να θεραπεύσει.
Κι αυτό , γιατί ενώ δεν είσαι τυφλός , κάνεις πως δεν βλέπεις. Ενώ το άδικο , η υποκρισία και το ψέμα παίρνουν το πάνω χέρι, αποφασίζεις πως τα μάτια σου δεν θα δουν τίποτε από αυτά και θα συνεχίσεις τη ζωή σου, σα να μη συμβαίνει τίποτε.
Η ηθική τυφλότητα είναι απείρως πιο επικίνδυνη από την φυσική...γιατί δεν έχει να κάνει με τα μάτια μας, αλλά με την ψυχή και την καρδιά μας.

Αποφασίζουμε κάποια στιγμή στη ζωή μας πως θα κλείσουμε τα μάτια...
Στάση βολική, στάση που δηλώνει υποχωρητικότητα, δειλία ή φόβο αλλά που πολλές φορές την βαφτίζουμε ως σύνεση και ρεαλισμό.
Είναι η στάση των πολλών.

Ευτυχώς ή δυστυχώς ,
η ιστορία γράφεται πάντα από τους λίγους...

Σάββατο 7 Οκτωβρίου 2017

Παρατσούκλια

Τα παρατσούκλια είναι "τίτλοι" και ονομασίες που αποκτά κανείς λόγω μιας χαρακτηριστικής του ιδιότητας , του επαγγέλματός του ή μιας άλλης ιδιορρυθμίας του.

Η λέξη παρατσούκλι προέρχεται σύμφωνα με τους γλωσσολόγους από το βυζαντινό παρατίτλιον , που με τη φθορά της προφορικής του επανάληψης και ίσως μέσω άλλων γλωσσικών μηχανισμών κατέληξε να γίνει παρατσούκλι!!!

Τα παρατσούκλια είναι ο τρόπος μέσω του οποίου η ομάδα , το κοινωνικό σύνολο, κατατάσσει το άτομο σε κατηγορίες και του δίνει μια ταυτότητα. Ιδιαίτερα μάλιστα στις τοπικές κοινωνίες, χωριά και νησιά , δεν υπήρχε περίπτωση κανείς να ξεφύγει από αυτού του είδους τον "κοινωνικό έλεγχο".
Άλλοτε χαριτωμένα , άλλοτε με κακεντρέχεια σου κόλλαγαν κι από ένα παρατσούκλι , το οποίο πολλές φορές κατέληγε να γίνει το επίσημο επώνυμό σου...

Στην εποχή μας , μέσα στην ανωνυμία των μεγαλουπόλεων , ο μηχανισμός αυτός έχει σε μεγάλο βαθμό αδρανήσει. Ωστόσο , τον συναντάμε ακόμα εκεί που η κοινωνική ομάδα έχει ακόμη δυναμική και ένταση π.χ. σε μια σχολική τάξη ή στον στρατό.

Πολλές φορές τα παρατσούκλια μας πληγώνουν και μας περιθωριοποιούν. Ειδικά , μάλιστα , στις τρυφερές ηλικίες και στην εφηβεία μπορούν να γίνουν βραχνάς για αυτόν που θα τα υποστεί. Ένας από τους τρόπους να αντιμετωπιστεί αυτή η αμηχανία είναι να αναπτύξει κανείς χιούμορ , αυτοσαρκασμό και δημιουργική ικανότητα , ώστε με τη σειρά του να αρχίσει κι αυτός να βγάζει παρατσούκλια...

Θύμα παρατσουκλιών και η ίδια στα παιδικά μου χρόνια  λόγω της κοτσίδας μου και του ονόματός μου  ενεργοποίησα  τους παραπάνω μηχανισμούς , ίσως υπέρ το δέον , και έγινα "νονά" πολλών ανθρώπων , που είχαν την τύχη ή την ατυχία να με συναναστραφούν...
Μερικά από τα θύματά μου είναι ο Ραν ταν πλαν , η Άνγκελα , το τσαχλοκούδουνο και ο επίμονος κηπουρός...

Πιθανότατα να έχω και 'γω παρατσούκλι που μου έχουν δώσει οι μαθητές μου...αλλά δεν τολμούν να μου το κοινοποιήσουν. Μακάρι πάντως να βρουν το θάρρος και να το κάνουν...είναι σημαντικό να μην περνάς απαρατήρητος , έτσι κι αλλιώς...


Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2017

Μικροί , καθημερινοί θάνατοι

Ο θάνατος είναι μια λέξη που μας τρομάζει και μόνη  η ύπαρξή της...πόσο μάλλον η ουσία της.

Στα λεξικά παρουσιάζεται ως η  διακοπή των βιολογικών λειτουργιών ενός οργανισμού.
Ο θάνατος είναι το τέλος μιας κατάστασης, εν προκειμένω της κατάστασης της Ζωής.
Είναι όμως συνδεδεμένος και με την αίσθηση της απώλειας , της εξαφάνισης,  μιας ολοκληρωτικής και τραυματικής αποκοπής από μια πριν γνωστή και οικεία κατάσταση.

Αν και καθόλου δεν μας αρέσει να μιλάμε γι' αυτόν και οικτίρουμε όποιον αυτός αγγίζει δεν υπάρχει περίπτωση να μην τον βιώσουμε  , εφόσον είμαστε θνητοί. Και μάλιστα , όχι μόνο αυτόν , ως τελεσίδικο και οριστικό κλείσιμο του βίου μας ή του βίου των αγαπημένων μας , αλλά και τους πολλούς , καθημερινούς θανάτους που θα βιώσουμε στη ζωή μας , εφόσον αποφασίσουμε να σχετιστούμε επί της ουσίας και με ανοιχτή καρδιά με ό,τι μας περιβάλλει.

Κάθε μικρή ή μεγάλη απώλεια στη ζωή μας , κάθε κλείσιμο μιας πορείας , μιας σχέσης , μιας κατάστασης...είναι ένας θάνατος. Κάθε τι που φεύγει από τη ζωή μας , ηθελημένα ή τυχαία , οτιδήποτε αγαπήσαμε ή επενδύσαμε σε αυτό και πλέον δεν υπάρχει , αφήνει πίσω του ένα κενό...ένα μικρό ή μεγαλύτερο σκοτάδι.

Οι άνθρωποι λένε είναι φως...μια ενέργεια που παίρνει σάρκα και μορφή και υλοποιεί τον κόσμο.
Αν λοιπόν θέλουμε να θεωρούμαστε παιδιά του φωτός οφείλουμε και πρέπει να βρίσκουμε τη δύναμη να ξεπερνάμε την οδύνη και το πένθος του θανάτου μέσα από μια νέα δράση , μια νέα σχέση  ένα νέο σχέδιο που θα έρθει να δώσει νέα ώθηση και προοπτική στη ζωή μας.

Οι μικροί , καθημερινοί θάνατοι δεν θα πάψουν να υπάρχουν , όμως , κι ας μην το ξεχνάμε ποτέ αυτό, το φως επιστρέφει πάντα μετά τη νύχτα.

La notte piu lunga eterna non e


Κυριακή 13 Αυγούστου 2017

Η απομάγευση ενός παραδείσου

Όσο κι αν έψαξα στα λεξικά δεν βρήκα ικανοποιητική ετυμολογία για τη  λέξη μαγεία ... Ορισμένοι την συνδέουν με την περσική λέξη magus , που σήμαινε αυτόν που είχε ιερατικά καθήκοντα.
Σίγουρο είναι πάντως ότι όλοι συμφωνούν ως προς τη σημασία της λέξης...η μαγεία είναι η γοητεία , η διαδικασία μέσω της οποίας ελκυόμαστε από κάτι και καταλήγουμε λάτρεις του και ακόλουθοί του.

Κι η απομάγευση είναι η αντίστροφη διαδικασία...η συνειδητοποίηση πως το μαγικό δεν υπάρχει πια και χάνοντας τη γοητεία του γίνεται τετριμμένο και ανούσιο...ένα κούφιο περιτύλιγμα , μια άψυχη ύλη.

Παράδεισος είναι ο περίκλειστος κήπος και μας έρχεται από την Περσία. Φαίνεται πως οι εκεί άρχοντες θα συνήθιζαν τέτοιους κήπους με εξωτικά φυτά , πουλιά και ζώα , για να περνούν τις μέρες τους. Από εκεί η λέξη ταξίδεψε μέσω της Παλαιάς Διαθήκης και έφτασε σε μας παίρνοντας μια μεταφυσική διάσταση....χώρος αιώνιας ομορφιάς και γαλήνης , ανέγγιχτος από τον χρόνο και την φθορά.

Οδυνηρή διαπίστωση...κι όμως αληθινή πως η μοίρα των παραδείσων είναι να απομαγεύονται...

Ένας τέτοιος παράδεισος και τα νησιά των Κυκλάδων , ειδικά τα μικρότερα , που μέσα στη γύμνια του τοπίου τους , μέσα στο εξαϋλωτικό ελληνικό φως αποκτούσαν μια ενέργεια ζωογόνα και τροφοδοτική για κάθε κουρασμένη και απηυδισμένη ψυχή που έβρισκε εκεί καταφύγιο.

Σήμερα , όμως , που ο τουρισμός έγινε κατανάλωση , που το χρήμα κυβερνά , που οι διακοπές είναι ένα προϊόν , ένα πακέτο υπηρεσιών , οι Κυκλάδες απομαγεύτηκαν.
Καραβιές απελπισμένων καταναλωτών φθάνουν στα λιμάνια τους και γεμίζουν κάθε σημείο τους θέλοντας να τα δουν και να τα χορτάσουν όλα...ατέλειωτες φωτό , ατελείωτες αναρτήσεις στιγμών , αγωνία να γεμίσουμε το κενό...που δεν γεμίζει ποτέ.
Κι από την άλλη , άναρχη δόμηση , πισίνες!!!! , μαγαζιά και παραμάγαζα....λες κι όλος ο κόσμος αρχίζει και τελειώνει εκεί...

Στο τέλος της ημέρας τα νησιά μένουν πίσω σαν εξαπατημένες ερωμένες....τους παίρνουμε την ομορφιά και την γαλήνη τους και αφήνουμε πίσω τη δική μας μιζέρια...τα σκουπίδια μας και την ανεπάρκειά μας.

Στο τέλος , ποιος ξέρει ,  μπορεί να τα βρούμε και κατώτερα των προσδοκιών μας...

Τρίτη 1 Αυγούστου 2017

Όλα είναι δρόμος...

Πολλοί λένε πως η ζωή είναι ένας δρόμος...ένας δρόμος που για άλλους είναι ήδη έτοιμος , για να
τον διαβούν , και τους προσφέρεται άκοπα - είναι οι ευνοημένοι της μοίρας - ενώ για άλλους δεν υπάρχει και πρέπει μόνοι τους να τον χαράξουν και να τον ακολουθήσουν...με συνέπεια και πείσμα.

Ένας δρόμος η ζωή...κι ο καθένας τον ονειρεύεται , όπως θέλει... , ευθύ ή με στροφές , γεμάτο δέντρα ή σαν λιθόστρωτο μονοπάτι , πλάι στη θάλασσα ή κοντά σε βουνό...
Όπως , όμως , κι αν τον φαντάζεται κανείς , κι είτε του προσφέρεται ή τον δημιουργεί ο ίδιος , τι αξία θα είχε ο δρόμος , αν στην πορεία του δεν συνέβαιναν συναντήσεις;

Συναντήσεις με άλλους οδοιπόρους , που χουν χαράξει κι αυτή πορεία ή έστω την βρήκαν έτοιμη και προχωρούν προς το δικό τους σκοπό , προς την πραγμάτωση του δικού τους φωτεινού ιδανικού...
Κι αυτοί οι συνοδοιπόροι , που για περισσότερο ή λιγότερο διάστημα , μοιράζονται κοινή πορεία , πόσα όμορφα πράγματα έχουν να ανταλλάξουν , πόσες ιδέες , πόσες σκέψεις , πόσα λόγια και άλλες τόσες πράξεις....και τι στιγμές έχουν να ζήσουν....
Έτσι που το σακούλι που καθένας τους κουβαλά στην πλάτη του , όλο και να γεμίζει κι όλο και πιο πλούσια και ουσιαστική να κάνει την ζωή τους!!!

Ευτυχισμένος εκείνος που στον δρόμο του θα έχει πολλές τέτοιες συναντήσεις...αυτός θα έχει ζήσει τη ζωή κι αυτός στο τέλος της ημέρας θα σταθεί, για να κάνει τον απολογισμό του και θα ναι κερδισμένος. 
Το σακούλι του θα είναι γεμάτο από όσα αποθησαύρισε από τις πολλές και ενδιαφέρουσες συναντήσεις του , από τους ανθρώπους που συμπορεύτηκαν μαζί του , που μοιράστηκαν τις δυσκολίες και τις επιτυχίες , αυτούς που τον διαμόρφωσαν και τον έκαναν τελικά αυτό που είναι.


                                                  Αφιερωμένο στην καλή μου φίλη και συνοδοιπόρο Vas_bag
                                                                                       Ευχαριστώ για την κοινή μας πορεία....
                                                                                                  

Παρασκευή 28 Ιουλίου 2017

Συγγνώμη

Υπάρχει μια λέξη που κάποιοι την βάζουν με μεγάλη ευκολία στο στόμα τους , ενώ κάποιοι άλλοι την αποφεύγουν , όπως ο διάολος το λιβάνι!
Μια λέξη που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο πολλών θρησκειών και ηθική επιταγή για όποιον θέλει να ονομάζεται άνθρωπος...
Η λέξη αυτή είναι η συγγνώμη.

Ζητάω συγγνώμη σημαίνει πως παραδέχομαι ότι κάπου έχω σφάλλει και πρέπει να επανορθώσω. Η συγγνώμη είναι η συνειδητοποίηση του λάθους , γι' αυτό άλλωστε έχει μέσα της και την γνώμη...γνωρίζω, δηλαδή αναγνωρίζω και αντιλαμβάνομαι τι έκανα και εν συνεχεία ζητώ μια δεύτερη ευκαιρία.

Συνώνυμη της συγγνώμης είναι η μετάνοια...κι αυτή ως λέξη έχει μέσα της πολύ σκέψη ...και νου που έρχεται όμως εκ των υστέρων. Μετά-νοω σημαίνει πως συνειδητοποιώ το λάθος μετά από κάποιο χρονικό διάστημα και λυπάμαι γι' αυτό και θέλω να με συγχωρέσουν...

Η συγχώρηση ή κατά το λαϊκότερο συχώρεση είναι λέξη που ταιριάζει στα χείλη και του θύτη και του θύματος..
Αφού έχει προηγηθεί η σκέψη , η επίγνωση και η αποδοχή του σφάλματος , ζητάμε χώρο από τον άλλο και εκ νέου κοινή συμπόρευση. Κι αυτός , είτε παραχωρεί αυτόν τον χώρο , είτε όχι.

Είναι πολύ εύκολο να ζητάς συγγνώμη..συνήθως, όμως, χωρίς γνώση και νου.
Ως εκ τούτου, τις περισσότερες φορές πρόκειται για κενό γράμμα και ως τέτοιο απατά και απογοητεύει. Γι' αυτό κανείς θα πρέπει , πριν φτάσει να ζητήσει ή να δώσει τη συγγνώμη του , να έχει εξετάσει σε βάθος τον ίδιο του τον εαυτό , να έχει αντιληφθεί το νόημα των λόγων και των έργων του και να είναι διατεθειμένος να αλλάξει επί της ουσίας την οπτική του και την στάση ζωής του.

Τετάρτη 14 Ιουνίου 2017

Πάροδος

Στα αρχαία θέατρα οι πάροδοι ήταν οι πλευρικές οδοί δια των οποίων εισερχόταν ο Χορός και κάποιοι υποκριτές στην ορχήστρα ή την σκηνή.

Ήταν δρόμοι μικροί , πλάγιοι , δευτερευούσης σημασίας σε σχέση με τα σημαντικά που διαδραματίζονταν στο κέντρο του θεάτρου.
Από αυτές τις αρχαίες , πλάγιες οδούς πήραν το όνομά τους και οι σημερινές πάροδοι...αυτές βέβαια δεν οδηγούν σε καμιά ορχήστρα...αλλά διευκολύνουν πολλές φορές τις μετακινήσεις , καθώς μέσω αυτών καταλήγει κανείς στις κεντρικές λεωφόρους.

Ίσως, επειδή , η σημασία αυτής της λέξης σχετίζεται με ένα σύντομο πέρασμα που οδηγεί σε κάτι άλλο μεγαλύτερο και σπουδαιότερο , λέμε , επίσης πως κάτι είναι παροδικό , δηλ. περαστικό ή κάτι χαρακτηρίζεται από παροδικότητα , δηλαδή είναι περαστικό και πεπερασμένο.

Όσα , όμως , κι αν μας λένε τα λεξικά για τις λέξεις και τις σημασίες τους , είναι τελικά η ίδια η ζωή που έρχεται να επιβεβαιώσει τις έννοιες και τους ορισμούς.

Κοιτάξτε γύρω σας , παρατηρήστε ουσιαστικά και όχι φευγαλέα , την ίδια σας την καθημερινότητα και θα διαπιστώσετε το μέγεθος και την ουσία της λέξης παροδικότητα.
Ακόμη και το ίδιο μας το πρόσωπο αλλάζει μέρα με τη μέρα ,  ώρα με την ώρα , και όσα γύρω μας θεωρούνται δεδομένα είναι - αλίμονο  -  περαστικά και εφήμερα.

Κι επειδή αυτή είναι μια δύσκολη διαπίστωση , ο καθένας βρίσκει τρόπους να την ξορκίζει...
Άλλοι ζουν επιπόλαια και επιφανειακά φοβούμενοι να συνδεθούν με πρόσωπα και πράγματα, για να μην πληγωθούν , όταν τα χάσουν...
Άλλοι ξεγελούν τους φόβους τους επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τα ίδια πράγματα , δημιουργώντας μια βολική ρουτίνα που δίνει την ψευδαίσθηση της ασφάλειας.
Άλλοι τέλος αρνούνται την παροδικότητα των πάντων καταντώντας γραφικοί , ξεγελώντας το χρόνο μα περισσότερο τους ίδιους τους εαυτούς τους...

Η συνειδητοποίηση της παροδικότητας  , όσο κι αν πληγώνει τον ανθρώπινο εγωισμό μας ,  μπορεί να καταστεί λυτρωτική , αν την δούμε σαν μονοπάτι προς μια καλύτερη και ουσιαστικότερη βίωση της ίδιας της ζωής.

Διότι μόνο αν γίνει κάτι τέτοιο , θα βιώνουμε σε όλο της το μεγαλείο κάθε στιγμή της ζωής μας, κάθε ευτυχή συνάντηση με αγαπημένα πρόσωπα που δίνουν νόημα στην ύπαρξή μας , κάθε μικρή ή μεγάλη χαρά...το κελάηδημα ενός πουλιού , το γέλιο ενός παιδιού , μια δημιουργική μέρα στη δουλειά , μια βόλτα στη θάλασσα...

Τι άλλο είναι η ζωή μας παρά στιγμές;

Όπως αναφέρει κάπου και ο Δημόκριτος :

«Ὁ κόσμος σκηνή, ὁ βίος πάροδος· ἦλθες, εἶδες, ἀπῆλθες...» 

Τετάρτη 31 Μαΐου 2017

Και τα σκυλιά δεμένα...

Είναι ώρα πιστεύω να ειπωθούν ξεκάθαρα κάποια πράγματα που αφορούν το εκπαιδευτικό μας
σύστημα , αλλά και την κοινωνία μας εν γένει.
Δεν θα ήταν είδηση , αν σας έλεγα ότι πάνε από το κακό στο χειρότερο!!!
Και βέβαια οι αιτίες γι' αυτό είναι πολλές και αλληλοεξαρτώμενες ,ωστόσο , αν μου επιτραπεί να έχω ένα λόγο παραπάνω ως καθηγήτρια , το εκπαιδευτικό μας σύστημα, ειδικότερα,  νοσεί από τη νόσο της αλλαγής!!

Δεν υπάρχει περίπτωση , ακόμη και μέσα στα πλαίσια της ίδιας κυβέρνησης , η εκπαιδευτική πολιτική να μην αλλάξει και μια και δυο και τρεις φορές...
Κάθε νέος υπουργός θεωρεί υποχρέωσή του να αλλάξει κάτι...έστω και λίγο...έστω κι αν ξέρει ότι ο επόμενός του θα το αλλάξει κι αυτός!!!

Η φετινή κατάσταση των Γυμνασίων φανερώνει όλη την κωμικοτραγική διάσταση αυτής της νόσου της αλλαγής.
Στο όνομα της προοδευτικότητας και του καλού των μαθητών μειώθηκαν τα εξεταζόμενα μαθήματα σε μόλις τέσσερα!!! (άντε πέντε , αν θεωρήσουμε άλλο πράγμα τη Γλώσσα και άλλο τη Λογοτεχνία).
Αυτό οδήγησε σε μια χαλάρωση και απροθυμία των μαθητών να εργαστούν και να αποδώσουν , αφού σε τελική ανάλυση δεν τους "απειλεί" καμιά εξεταστική περίοδος.

Κι εδώ έρχομαι στη δεύτερη νόσο του εκπαιδευτικού μας συστήματος , την εξετασιοφοβία!!!
Στο όνομά της καταργήθηκαν οι εξετάσεις του Γυμνασίου , σχεδόν ολοκληρωτικά , αν προσέξει κανείς καλύτερα , ωστόσο , θα διαπιστώσει ότι για κάποιους μαθητές ο Ιούνιος θα είναι μια μακρυά και βασανιστική εξεταστική περίοδος , αφού θα κληθούν να ξαναδώσουν σε όσα μαθήματα αποτύχουν εντός δέκα ημερών...

Ενδιαφέρον εδώ είναι το γεγονός ότι ο δάσκαλος - προφήτης και μάγος -  θα καταφέρει μέσα σε αυτές τις δέκα μέρες να βάλει στο κεφάλι των δύσμοιρων μαθητών , όσα δεν κατάφεραν να μάθουν μέσα σε μια ολόκληρη χρονιά!!!

Όλα αυτά που αποφασίστηκαν χωρίς να ληφθεί υπόψη η άποψη των εκπαιδευτικών , αυτών που βρίσκονται κάθε μέρα σε τάξη και βλέπουν στην πράξη τι αποτελέσματα έχει η εφαρμογή κάθε είδους αλλαγής...θα οδηγήσουν φοβάμαι σε μια ολοκληρωτική απαξίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της μάθησης.

Ο Αριστοτέλης έλεγε πως οι ρίζες της εκπαίδευσης είναι πικρές, αλλά ο καρπός της γλυκός...
Ας πάψουν λοιπόν οι εκάστοτε κυβερνώντες να γλυκαίνουν τις ρίζες μέχρι αηδίας...γιατί τότε ο καρπός θα βγει σάπιος!!! 

Σάββατο 13 Μαΐου 2017

Παραμύθι

Δεν νομίζω να υπάρχει άνθρωπος σε όλο τον κόσμο που να μην έχει ακούσει , έστω και μια φορά στη ζωή του , ένα παραμύθι.
Κι αν υπάρχει θα είναι σίγουρα ένας άνθρωπος ατυχής και στερημένος...

Παραμύθι είναι μια αφήγηση , μια ιστορία γοητευτική με πολλά υπερφυσικά και συμβολικά στοιχεία, που βρίσκεται στη ρίζα κάθε λαϊκού πολιτισμού , ίσως γιατί κρύβει τις πιο βαθιές και ουσιαστικές πανανθρώπινες επιθυμίες. Αυτό που καθιστά τη μελέτη του ενδιαφέρουσα και γοητευτική είναι η ποικιλία των εκδοχών και ο τρόπος που η ανθρώπινη φαντασία ντύνει κάθε φορά το ανοίκειο , το άγνωστο , το τρομακτικό και το καθιστά οικείο και συγκινητικό.

Τα παραμύθια τα αφηγούνταν συνήθως οι γιαγιάδες και οι μητέρες στα μικρά παιδιά...όμως , έλα που οι σπουδαιότεροι , επίσημοι παραμυθάδες είναι και πάλι άντρες!!!
Ποιος δεν θυμάται τον Χανς Κρίστιαν Άντερσεν ή τους αδελφούς Γκρίμ;
Ωστόσο , κι αυτούς , δεν μπορεί , κάπου , κάποτε , μια ζεστή , γυναικεία αγκαλιά τους νανούρισε με ένα παραμύθι.

Τα παραμύθια είναι παραμυθίες...συνδέονται άλλωστε ετυμολογικά με το αρχαίο ρήμα παραμυθουμαι , που σημαίνει παρηγορώ , ανακουφίζω.
Από τη όμως μας ανακουφίζουν;

Από τις αρχέγονες φοβίες μας , από τις ανομολόγητες επιθυμίες μας , από το σκοτεινό και δυσπρόσιτο κομμάτι του "είναι" μας , που μένοντας αθέατο αποκτά ακόμη πιο τρομακτικές διαστάσεις.
Οι δράκοι , οι κακές μάγισσες , τα φαρμακωμένα μήλα και οι μαγεμένες πριγκήπισσες  είναι κομμάτια του παγκόσμιου ασυνειδήτου , που φωτίζονται και απομαγεύονται μέσα από τα παραμύθια.

Στις μαγικές χώρες των παραμυθιών τα ζώα και τα δέντρα μιλούν , το καλό και το κακό έχουν πρόσωπο και οι περιπέτειες δεν σταματούν ποτέ.
Προσέξτε όμως, μην παραμυθιαστείτε...μην ξεγελαστείτε δηλαδή νομίζοντας πως θα ανταπεξέλθετε στη ζωή παραμυθιάζοντας τους άλλους και τον εαυτό σας.

Όσο γοητευτικός κι αν είναι ο κόσμος των παραμυθιών , απείρως γοητευτικότερος είναι ο αληθινός κόσμος στον οποίο πρέπει πάντα να επιστρέφουμε , χωρίς φόβο και χωρίς πάθος...

                                                                                       Widmen an mein Gretchen

Τετάρτη 12 Απριλίου 2017

Μακάριοι οι πενθουντες...


Το πένθος είναι μια ψυχική κατάσταση κατά την οποία βιώνουμε μεγάλη θλίψη , πόνο και οδύνη.
 Ετυμολογικά σχετίζεται με το ρήμα πάσχω - παθαίνω και πραγματικά αυτός που πενθεί , πάσχει και βιώνει έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι , για να πενθήσει κανείς ,αν τους καλοεξετάσουμε , όμως , θα διαπιστώσουμε ότι όλοι καταλήγουν στον εξής ένα ...την απώλεια.

Η απώλεια προέρχεται από το ρήμα απόλλυμι που σημαίνει καταστρέφω. Απώλεια είναι το χάσιμο , η αποδοχή του τέλους μιας κατάστασης και το τραύμα που αυτά συνεπιφέρουν. Πρόκειται πράγματι για μια μικρότερη ή μεγαλύτερη , ανάλογα με την περίσταση , καταστροφή , μια ολοκληρωτική και ανεπανόρθωτη βλάβη. Πενθούμε λοιπόν τις απώλειές μας και παίρνουμε το χρόνο μας , για να γιατρέψουμε το τραύμα που μας έχουν προκαλέσει.

Οι απώλειες δεν σχετίζονται αποκλειστικά με το θάνατο αγαπημένων προσώπων. Απώλεια είναι και ο χωρισμός , απώλεια είναι και τα νιάτα που πέρασαν , απώλεια και η αρρώστια...

Αν αφήσουμε τις απώλειές μας άκλαυτες και νηπενθείς , αργά ή γρήγορα , θα πληρώσουμε βαρύτερο το τίμημα. Δεν μπορείς να ξεγελάσεις τον εαυτό σου , ούτε είναι ένδειξη δύναμης η αποφυγή του πόνου και της θλίψης. Το αντίθετο μάλιστα , είναι δειλία...

Αυτές τις μέρες του Πάσχα πενθούμε για τα Πάθη του Θεανθρώπου. Νομίζω πως κάθε φορά που έρχεται η Μεγάλη Εβδομάδα κάπου κοντά μου, σε ένα παράλληλο σύμπαν, ένας άνθρωπος στέκεται ίσιος κι αλύγιστος μπροστά στο πεπρωμένο και τις ιδέες του...πάσχει , σταυρώνεται και τελικά αποθεώνεται μέσω της Ανάστασης.

Ίδια κι απαράλλαχτα στον μικρόκοσμό μας δεν υπάρχει λύτρωση χωρίς πένθος.
Μακάριοι οι πενθούντες ότι αυτοί παρακληθήσονται....

Σάββατο 25 Φεβρουαρίου 2017

Το σχετικό και το απόλυτο

Αφορμή γι' αυτή μου την ανάρτηση στάθηκε μια συζήτηση που είχα με μια φίλη μου αγαπημένη , μια συζήτηση γύρω από το ηθικά δέον.
Πρόκειται φυσικά για ένα θέμα που έχει απασχολήσει εδώ και αιώνες τον άνθρωπο , τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Πολύ περισσότερο μάλιστα ,τους διανοούμενους και την Φιλοσοφία.

Υπάρχει άραγε μια ηθική συμπεριφορά που να διέπεται από κανόνες κοινά αποδεκτούς και σεβαστούς ή όλα υπόκεινται στη σχετικότητα της στιγμής και στην προσωπικότητα κάθε ανθρώπου;
Τελικά , είναι θέμα παιδείας και γνώσης η αρετή;
Και τι είδους παιδεία είναι αυτή , πως πραγματώνεται και ποια τα αποτελέσματά της;

Θα σταθώ στις έννοιες του σχετικού και του απόλυτου , γιατί πιστεύω πως αυτές δίνουν μια βάση για την οποιαδήποτε περαιτέρω συζήτηση και προβληματισμό.
Το σχετικό είναι αυτό που σχετίζεται με κάτι άλλο , που δεν είναι απόλυτο αλλά προσδιορίζεται και από άλλους παράγοντες έξω από αυτό. Άρα το σχετικό δεν είναι αυτόνομο.
Το απόλυτο είναι το ανεξάρτητο από σημεία αναφοράς , δεν σχετίζεται με τίποτε και είναι ολοκληρωμένο per se. Η αρχική μάλιστα σημασία της λέξης δήλωνε το απελευθερωμένο , το μη εξαρτημένο.

Αν μια κοινωνία σχετικοποιήσει τα πάντα , κινδυνεύει και να δικαιολογεί τα πάντα...οι σοφιστές στην αρχαία Αθήνα έκαναν κάτι αντίστοιχο και κατέληξαν να ταυτιστούν με την παραποίηση της αλήθειας και την εύσχημη εξαπάτηση.
Ο Σωκράτης πάλι αναζητούσε τις αρχικές και αναλλοίωτες έννοιες , το Ωραίο, το Δίκαιο , την Αρετή  την Αλήθεια...και τελικά ήπιε το κώνειο , γιατί "διέφθειρε" τα ήθη. Κι όλα αυτά σε μια κατά τα άλλα δημοκρατική Αθήνα!!!

Οι Γερμανοί που υπήρξαν λάτρεις της αρχαιότητας κι αναζήτησαν σε αυτή πρότυπα συμπεριφοράς και ζωής κατέληξαν να δημιουργήσουν ένα Ολοκαύτωμα για το οποίο μιλάμε και θα μιλάμε για πολλά ακόμη χρόνια...
Δεν ήταν άραγε πεπαιδευμένοι; Μήπως η ανθρωπιστική παιδεία έγινε γι αυτούς άλλοθι ελιτισμού;
Για να μην μιλήσω για τη χριστιανική τους ηθική...

Αν με ρωτάτε τι προσωπικά πιστεύω , τάσσομαι με τον Σωκράτη. Δεν είναι όλα σχετικά...και μια κοινωνία , αν θέλει να είναι κοινωνία ανθρώπων και όχι θηρίων , πρέπει να αναζητήσει και να θεμελιώσει ηθικές αρχές απαραβίαστες και  σεβαστές.
Όσο για την εμπέδωσή τους , αυτή πράγματι είναι θέμα παιδείας...όχι όμως μιας παιδείας που αναλώνεται στον τύπο...

Η παιδεία είναι πράξη.
Η παιδεία εθίζει στο Καλό ,το Δίκαιο , το Ωραίο μέσω της καθημερινής και αδιάλειπτης πράξης.
Και η μεγαλύτερη ευθύνη είναι δική μας...των γονέων , των δασκάλων , των πνευματικών ανθρώπων.


Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2017

Εφταμηνίτης

Ο άνθρωπος από τα πρώτα βήματα της ιστορίας του βρέθηκε κοντά στα ζώα. Μαζί τους άλλωστε μοιραζόταν και μοιράζεται τον γαλάζιο πλανήτη , τη Γη.
Θαυμασμό και κατάπληξη προκαλούν οι βραχογραφίες των σπηλαίων στα οποία έζησε ο προϊστορικός άνθρωπος και εκεί απεικόνισε όλων των ειδών τα θηρία...
Στη μοναξιά των σκοτεινών σπηλαίων αυτά τον συντρόφευαν.

Ο άνθρωπος εξημέρωσε τα ζώα , τα έβαλε στη δούλεψή του , πήρε το μαλλί , το γάλα και το κρέας τους...τα έκανε όμως και φίλους.
Υπάρχουν ζώα , σύντροφοι πιστοί , με νοημοσύνη και αισθήματα , που όπως λένε οι επιστήμονες , αντιστοιχούν με αυτά ενός μικρού παιδιού.

Στις άχαρες μεγαλουπόλεις τα πιο συχνά κατοικίδια είναι οι σκύλοι και οι γάτες.
Για μια γάτα θα σας μιλήσω και γω απόψε. για τον Εφταμηνίτη.

Όταν γεννήθηκε ήταν τόσο μικρός κι άσχημος που η μάνα του τον έβαλε στην άκρη και θήλαζε τα άλλα της παιδιά, τα πιο όμορφα και δυνατά. Η φύση είναι σκληρή κι αφήνει να επιβιώσει μόνο ο καλύτερος...φαίνεται , όμως , πως ο γατούλης της ιστορίας μας ήταν τυχερός.
Τυχερός , γιατί ο αφέντης της άσπλαχνης γάτας τον λυπήθηκε και τον τάιζε με το μπιμπερό , για να μην πεθάνει. Και κάπως έτσι ο Εφταμηνίτης μεγάλωσε κι έγινε ένας όμορφος , αρχοντικός γάτος που έζησε χρόνια και χρόνια με τους ανθρώπους που τον μεγάλωσαν...την οικογένειά του.

Έζησε μαζί τους χαρές και λύπες , τους είδε να μεγαλώνουν , να φεύγουν από το σπίτι αλλά αυτός κάθε φορά που επέστρεφαν ήταν εκεί, για να νιαουρίσει και να ζητήσει χάδια.
Σταθερή αξία, το καλόβολο και παιχνιδιάρικο στοιχειό του σπιτιού...

Έζησε για χρόνια πολλά , τόσα που ξεπερνούν το μέσο όρο της γατίσιας ύπαρξης , κι υποθέτω πως αυτό οφείλεται στην αγάπη που έδωσε και πήρε από τους ανθρώπους του.
Κι έτσι ήσυχα , όπως ήρθε στη ζωή , έφυγε πλήρης ημερών...

Θέλω να πιστεύω στον γατίσιο παράδεισο...
τον φαντάζομαι γεμάτο μαξιλάρες ,τροφαντά ποντικάκια και ατέλειωτα χουρχουρίσματα...και ξέρω ότι ο Εφταμηνίτης έχει σίγουρα κερδίσει τη θέση του εκεί...


Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2017

Φως...περισσότερο φως!

Το φως είναι ένας είδος ενέργειας και ταξιδεύει με τη μέγιστη ταχύτητα , την λεγόμενη ταχύτητα
του φωτός. Για τον θνητό και πεπερασμένο άνθρωπο η ταχύτητα αυτή είναι ασύλληπτη κι αν δεν την είχε αποδείξει ο Αϊνστάιν με μαθηματικούς τύπους ,  κάποιοι θα μιλούσαν για παραμύθια της Χαλιμάς...

Οι γλωσσολόγοι υποστηρίζουν ότι το φάος - φως προέρχεται από μια σανσκριτική ρίζα που δηλώνει τη λάμψη, τη φανέρωση  και από την οποία προέρχονται ίσως και άλλες λέξεις όπως το φημί (ισχυρίζομαι , δηλώνω) και το φαίνω (φανερώνω).

Φαέθοντας ήταν ο αγαπημένος γιος του Ήλιου που πήρε το άρμα του πατέρα του αλλά μη μπορώντας να το οδηγήσει σωστά , κατέληξε κατακεραυνωμένος από τον Δία...

Φαεινές , δηλ. φωτεινές και θαυμάσιες , είναι και κάποιες ιδέες που φωτίζουν ξαφνικά το νου μας και μας βγάζουν από αδιέξοδα.

Το φως δεν είναι μόνο η αιτία που καθιστά ορατά τα αντικείμενα , τον κόσμο όλο.
Ως λέξη έχει και όχι άδικα πολλές συνυποδηλώσεις...είναι η μόρφωση και η γνώση αλλά και  η κριτική ικανότητα και η ελευθερία που απορρέει από τα παραπάνω.
Φωτισμένος είναι ο βαθύς γνώστης της ζωής και των πραγμάτων , αυτός που έχει βρει την Αλήθεια.

Ασφαλώς , οι θρησκείες , "εκμεταλλεύονται" τη δύναμη του φωτός και "φωτολογούν", αν θα μου επιτρεπόταν ένας τέτοιος νεολογισμός...
Ο Βούδας είναι ο "φωτισμένος" , ο Ιησούς αυτοπαρουσιάζεται στο κατά Ιωάννη ως εξής:
Εγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ' ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς. 

Και φυσικά , σήμερα γιορτάζουμε τα "Φώτα"...πρόκειται για την ημέρα της βάπτισης του Χριστού από τον Ιωάννη στον Ιορδάνη ποταμό...η βάπτιση είναι το μυστήριο της "φώτισης" δια του οποίου οι χριστιανοί εισέρχονται σε μια νέα , φωτεινή ζωή μακρυά από την πλάνη και το σκοτάδι.


                                                                  Χρόνια πολλά και φωτεινά σε όλο τον κόσμο!!!

Τετάρτη 4 Ιανουαρίου 2017

Δισημίες

Συνειδητοποιώ καθώς ο χρόνος κυλά τις άπειρες δυνατότητες διασύνδεσης και επικοινωνίας με τις οποίες μας έχει προικίσει η τεχνολογία.
Κινητά τηλέφωνα , ηλεκτρονικοί υπολογιστές και tablet ,  μηνύματα μέσω viber , messenger και άλλων συναφών λογισμικών , εικονικές κοινότητες δικτύωσης , ιστολόγια (καλή ώρα σαν το δικό μου...) κι άλλα πολλά που δεν τα γνωρίζω καν...όλα προσφέρονται στην υπηρεσία της άμεσης και διαδραστικής επικοινωνίας.

Η ευκολία χειρισμού αυτών των συσκευών και λογισμικών είναι απίστευτη. Παιδιά που καλά καλά δεν έχουν ξεκινήσει το δημοτικό ξέρουν να "ποστάρουν" , να κάνουν  "like" και φυσικά να βγάζουν ατελείωτες "selfies"....
Ελκυστικό και γοητευτικό συνάμα είναι πως συνδέεσαι κοινωνικά ή επανασυνδέεσαι με παλιούς γνωστούς και φίλους μέσω τέτοιων διαδικασιών.

Σχεδόν παντού, στον δρόμο , στα λεωφορεία , στους χώρους εργασίας , στις καφετέριες οι άνθρωποι δεν μιλούν..."ποστάρουν".

Είναι πολύ δύσκολο , ομολογουμένως ,  να αντισταθεί κανείς στη σαγήνη των νέων μέσων...πόσο μάλλον που αυτή παίζει έντεχνα με τη μοναξιά , τη βαθιά υπαρξιακή μοναξιά του σύγχρονου ανθρώπου και με τον ναρκισσισμό του.

Ο Νάρκισσος , ένας όμορφος νέος , ερωτεύτηκε το είδωλό του , αυτό που καθρεφτιζόταν στα νερά μιας πηγής , και τελικά , έπεσε μέσα σε αυτήν και πνίγηκε...

Οι αρχαίοι Έλληνες ήταν μάστορες στην δισημία...σε όσα δηλαδή διαβάζονται και ερμηνεύονται διπλά και αντιφατικά πολλές φορές...η δισημία εκφράζει λεκτικά την τραγική ειρωνεία.
Προστάτες της τεχνολογίας ή καλύτερα των τεχνών ήταν δυο θεοί...η Αθηνά και ο Ήφαιστος.
Η μια φωτεινή και σοφή , ο άλλος κουτσός και αποκρουστικός...

Τα συμπεράσματα δικά σας.