Σάββατο 30 Απριλίου 2016

Πασχαλινά και επίκαιρα

Το Πάσχα δεν είναι λέξη ελληνική. Έχει εβραϊκή προέλευση από τη λέξη pascha - pesah που
σημαίνει πέρασμα. Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη η εβραϊκή γιορτή του Πάσχα γινόταν σε ανάμνηση της Εξόδου των Εβραίων από την Αίγυπτο και της διάβασης της Ερυθράς Θάλασσας.
Μια ελληνική λέξη που χρησιμοποιείται αντί της λέξης Πάσχα είναι η Λαμπρή , που κουβαλά μέσα της όλο το φως και τη λάμψη της σημειολογίας της Ανάστασης του Χριστού.

Στην καθομιλουμένη έχουν καθιερωθεί με τα χρόνια διάφορες φράσεις που ανάγουν την προέλευσή τους στην Μεγάλη Εβδομάδα, τα Πάθη και την Ανάσταση. Φαίνεται πως το θείο δράμα και η αποτύπωσή του στα Ευαγγέλια έκανε βαθιά εντύπωση στον λαό , οποίος χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί ακόμη τέτοιες φράσεις. Ας εξετάσουμε μερικές από αυτές:


  • Γραμματείς και Φαρισαίοι....είναι οι υποκριτές , οι άνθρωποι του φαίνεσθαι και όχι του είναι , αυτοί που υπερασπίζονται τους τύπους και όχι την ουσία , όπως οι αντίστοιχες ομάδες ευσεβών κατά τα άλλα και νομομαθών Εβραίων που καταδίκασαν σε θάνατο τον Χριστό.
  • Διαρρηγνύει τα ιμάτιά του...λέμε για κάποιον που αγανακτεί με κάτι και διαμαρτύρεται έντονα υποστηρίζοντας το δίκιο του. Φαίνεται πως οι Εβραίοι το συνήθιζαν που και που να διαμαρτύρονται τόσο έντονα , ώστε να σκίζουν τα ρούχα τους....η συγκεκριμένη όμως φράση αναφέρεται στον Καϊάφα , ο οποίος ακούγοντας την απολογία του Χριστού μπροστά στους αρχιερείς αγανάκτησε από τις βλασφημίες του και έδειξε έμπρακτα τον αποτροπιασμό του.
  • Από τον Άννα στον Καϊάφα....λέμε και εννοούμε πως ταλαιπωρούμαστε πηγαίνοντας από αρμόδιο σε αρμόδιο ,  χωρίς να βρίσκουμε λύση στο πρόβλημά μας. Προέρχεται από την δίκη του Χριστού  και συγκεκριμένα από την μετάβασή του τόσο στο σπίτι του Άννα που ήταν αρχιερέας , όσο και του γαμπρού του Καϊάφα.
  • Νίπτω τας χείρας μου....σημαίνει αποποιούμαι κάθε ευθύνη για μια απόφαση ή πράξη που δεν με βρίσκει σύμφωνο. Προέρχεται από την χαρακτηριστική χειρονομία του Πόντιου Πιλάτου , ο οποίος , αν και δεν είχε πειστεί για την ενοχή του Ιησού , μπροστά στην πίεση των Φαρισαίων ζήτησε να του φέρουν μια λεκάνη με νερό και έπλυνε τα χέρια του , θέλοντας να δείξει με αυτή την συμβολική πράξη ότι δεν ήθελε να έχει καμία εμπλοκή και ευθύνη σε ό,τι επρόκειτο να συμβεί....Φυσικά , αυτό δεν τον καθιστά λιγότερο ένοχο , εξ ου και η φράση Πόντιος Πιλάτος δηλώνει αυτόν που μεταθέτει την ευθύνη της ανάληψης μιας απόφασης σε άλλους.
  • Το φιλί του Ιούδα...είναι το υποκριτικό , το ψεύτικο φιλί και Ιούδα ονομάζουμε κάποιον υποτιμητικά , όταν θέλουμε να καταδείξουμε την προδοσία του.
  • Μετανοούσα Μαγδαλήνη....είναι μια έκφραση που λέγεται με έναν τόνο ειρωνείας για κάποιον που εμφανίζεται μετανιωμένος αλλά μάλλον η μετάνοιά του αυτή δεν γίνεται πιστευτή. Η Μαρία η Μαγδαληνή ήταν κατά την παράδοση μια γυναίκα αμαρτωλή που μετανόησε και άλλαξε ζωή , αφότου άκουσε το κήρυγμα του Χριστού. Μια ακόμη έκφραση που σχετίζεται με την Μαρία την Μαγδαληνή είναι το μη μου άπτου. Όταν χαρακτηρίζουμε κάποιον με αυτόν τον τρόπο εννοούμε ότι είναι ψηλομύτης και μυγιάγγιχτος. Στην πραγματικότητα προέρχεται από την συνάντηση του αναστημένου Χριστού με την Μαρία Μαγδαληνή η οποία ήθελε να τον αγγίξει , εκείνος όμως της το απαγόρευσε , καθώς το σώμα του μετά την Ανάσταση δεν έπρεπε να το αγγίξει κανείς. 
  • Κουβαλάει το σταυρό του....είναι μια φράση που αναφέρεται σε κάποιον άνθρωπο που περνά μεγάλα βάσανα και ταλαιπωρίες , ανάλογα της οδυνηρής πορείας του Χριστού προς τον Γολγοθά. Συναφής είναι και η έκφραση περνάει του Χριστού τα πάθη  που αναφέρεται σε κάποιον που δοκιμάζεται σκληρά από την ζωή ή ακόμη ανεβαίνει τον Γολγοθά του.
  • Κρανίου τόπος....είναι ένας ερημωμένος και άχαρος τόπος που σχετίζεται με τον λόφο έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ στον οποίο γίνονταν οι σταυρώσεις.
  • Μάχαιραν έδωκας , μάχαιραν θα λάβεις... σημαίνει πως αν φερθείς  βίαια , θα σου φερθούν, επίσης , με βία. Πρόκειται για το επεισόδιο της σύλληψης του Χριστού στον κήπο της Γεθσημανή , όπου ο Πέτρος έκοψε με το μαχαίρι του το αυτί του δούλου του αρχιερέα και ο Χριστός τον επιτίμησε για την πράξη του λέγοντας την συγκεκριμένη φράση. 
  • Απελθέτω απ' εμού το ποτήριον τουτο...λέμε όταν θα θέλαμε να αποφύγουμε κάτι , είτε γιατί μας ξεπερνά , είτε γιατί μας είναι δυσάρεστο. Ο ίδιος ο Χριστός φέρεται να είπε την συγκεκριμένη φράση στην τελευταία προσευχή του στο όρος των Ελαιών.
  • Άπιστος Θωμάς....είναι ο άνθρωπος που αμφιβάλλει , που αρνείται να πιστέψει αυτά που βλέπει μπροστά του , όπως ο αντίστοιχος απόστολος αρνούνταν να πιστέψει την ανάσταση του Χριστού και ζητούσε να βάλει το χέρι του επί των τύπων των ήλων , στα σημάδια που είχαν αφήσει τα καρφιά στα χέρια του Χριστού , για να πειστεί. Η παραπάνω έκφραση δηλώνει την πρόθεση κάποιου να φτάσει στην ουσία ενός θέματος και να το αντιμετωπίσει άμεσα.




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου