Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2016

Φθινοπωρινά Χριστούγεννα

Φέτος , ίσως περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά , τα Χριστούγεννα βιάστηκαν να χτυπήσουν την
πόρτα μας....
Από τα μέσα Νοεμβρίου ξεκίνησαν οι στολισμοί , δημόσιοι και ιδιωτικοί , οι αγορές διακοσμητικών παιχνιδιών και η καταναλωτική μανία των εορτών.
Η συχνότερη δικαιολογία σε όσους  ρώτησα για την σπουδή του πράγματος ήταν ...
"για τα παιδιά....μου το ζητούσαν..."

Επειδή όμως τυχαίνει να είμαι άπιστος Θωμάς....
λέω πως όλα αυτά λίγη σχέση έχουν με τα πιτσιρίκια...πολύ λιγότερη δε με την πίστη και το θρησκευτικό μας αίσθημα.
Κι επειδή και εγώ ολίσθησα στο αμάρτημα του φθινοπωρινού στολισμού , ενώ δεν έχω πιτσιρίκια να με πολιορκούν , κατέληξα στα εξής συμπεράσματα:

Πρώτον , ότι όλοι λίγο πολύ είμαστε  θύματα του καταναλωτισμού και της ελεύθερης αγοράς , που θα πουλούσε και τη μάνα της ....αν η τιμή ήταν συμφέρουσα!!!
Σκεφτείτε , ότι ενώ παλαιότερα η εορταστική σαιζόν ξεκινούσε από τις 10 Δεκεμβρίου και μετά , τώρα ήρθε ένα μήνα πίσω!!!!

Δεύτερον και σημαντικότερο , είμαστε όλοι θύματα της νοσταλγίας εκείνης της θαλπωρής που δοκιμάζαμε ως παιδιά , όταν βλέπαμε το δέντρο στολισμένο , τα Αγιοβασιλάκια να τραγουδούν και τα δώρα να μας περιμένουν δίπλα στη φάτνη...σε μια εποχή σκληρή , ποιος δε θα θελε να πασπαλίσει την πίκρα του με λίγη εορταστική χρυσόσκονη;

Κάπως έτσι λοιπόν, ο άπιστος Θωμάς υπέκυψε σήμερα το πρωί και στόλισε. Άνοιξε κούτες , βρήκε παιχνίδια και φωτάκια....άπειρα μικροπράγματα γεμάτα αναμνήσεις και στόλισε για το καλό το σπιτικό του. 
Δυστυχώς , όσο κι αν έψαξε , μέχρι τον πάτο των κουτιών, δεν βρήκε την παιδική του αθωότητα , την μαγεία και το θάμβος μιας άλλης , πιο στερημένης , αλλά και πιο ανθρώπινης εποχής , την κρυφή προσμονή των μικρών θαυμάτων των Χριστουγέννων , που αλίμονο , έγιναν trendy και must...

                                                                                          

Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2016

Νυχτερίδες κι αράχνες....

Οι αράχνες και τα έντομα εν γένει είναι μάλλον αντιπαθή στον πολύ κόσμο , είτε λόγω της μορφής τους ,  είτε και του δηλητηρίου που κάποιες φορές φέρουν ως όπλο και μέσο επιβίωσης.
Χαρακτηριστική ως προς αυτό το τελευταίο είναι η περίφημη αράχνη - ταραντούλα που με το δηλητήριό της ακινητοποιεί τα θύματά της , που έχουν ήδη πιαστεί στον ιστό της και στη συνέχεια τα καταβροχθίζει με την ησυχία της....

Συμπαθιέται αυτή η κυρία;
Με τίποτε!!!!

Λένε πως η αράχνη ήταν μια όμορφη κοπέλα που ύφαινε εξαιρετικά λεπτά υφαντά και κάποτε μέσα στην αποκοτιά της προκάλεσε την ίδια την Αθηνά σε αγώνα , για να αναδειχθεί η καλύτερη υφάντρα. Το έργο της ήταν πολύ καλύτερο από αυτό της Αθηνάς , αλλά άκρως υβριστικό , καθώς επάνω του απεικόνισε τους έρωτες των θεών με τους θνητούς και τις θνητές....η Αθηνά εξοργίστηκε , το έσκισε και την ίδια την μεταμόρφωσε στο έντομο που όλοι ξέρουμε και που από τότε υφαίνει αδιάκοπα τους ιστούς του...περίτεχνους , λεπτούς αλλά και θανατηφόρους.

Η αλήθεια είναι πως οι αράχνες είναι σκοτεινοί τύποι. Τους αρέσουν οι κλειστοί  χώροι , με λίγη σκόνη και πολύ μυστήριο...γι' αυτό θα τις βρούμε να πρωταγωνιστούν σε έργα καλλιτεχνικά ή λογοτεχνικά αντιστοίχου ύφους και περιεχομένου. Η ετυμολογία του ονόματός τους σχετίζεται με την ιδιότητά τους να υφαίνουν αδιάκοπα ένα δίχτυ (αρχ.  άρκυς - υος)

Οι αράχνες συνδέονται με κάθε τι παλιό και εγκατελελειμμένο , είτε πρόκειται για κτήριο , είτε για ιδέα. Λέμε π.χ

  •  Το σπίτι έπιασε αράχνες τόσο καιρό κλειστό...
  • Αυτός κι οι αραχνιασμένες ιδέες του...στον μεσαίωνα ζούμε;
Μια ακόμη έκφραση που συνδέεται με το συμπαθές έντομο είναι η ακόλουθη:
  • Τον τελευταίο καιρό τα βλέπει όλα μαύρα κι άραχνα/άραχλα.
Οι γλωσσολόγοι υποστηρίζουν πως οι δυο λέξεις "άραχνα/άραχλα" δηλώνουν το ίδιο πράγμα, δηλ. τις δυσάρεστες καταστάσεις και πως ο ένας προκύπτει από τον άλλο με μετατροπή του "ν" σε "λ".
Θέμα γούστου η επιλογή...


Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2016

Λεβιάθαν

Το πολύπαθο υπουργείο παιδείας , που καλά - καλά δεν ξέρει ούτε το ίδιο , ούτε αυτοί που το διοικούν πως ονομάζεται , είδε έναν ακόμη υπουργό του να το αποχαιρετά...


Πράγματι , η συγκεκριμένη υπουργική θέση έχει καταντήσει ηλεκτρική καρέκλα για όποιον επίδοξο βουλευτή ή πολιτευτή αξιωθεί να την υπηρετήσει. Από την συγκεκριμένη θέση έχουν περάσει ουκ ολίγοι αξιόλογοι και μη , με τίτλους ή και άνευ τίτλων που είχαν ωστόσο όλοι ένα κοινό στοιχείο.
Ευαγγελίζονταν την αλλαγή , την ανανέωση , την συνολική ή μερική αναδόμηση του εκπαιδευτικού μας συστήματος...όλοι με αποφασιστικότητα και τσαμπουκά και όλοι στον ίδιο παρονομαστή....έφευγαν στο τέλος με τα αυτιά χαμηλωμένα....και το εκπαιδευτικό σύστημα ή μάλλον κατεστημένο να μένει πάντα εκεί, ίδιο κι απαράλλαχτο , μονολιθικό , χωρίς φαντασία και δημιουργικότητα , χωρίς πραγματική ανθρωπιστική διάσταση....σε έναν τόπο που - αλίμονο - γέννησε τον Ανθρωπισμό.

Για τον συγκεκριμένο υπουργό και τους συμβούλους του , γιατί , κακά τα ψέμματα , οι σύμβουλοι μελετούν και προτείνουν , οι υπουργοί απλά "πουλάνε" το νέο προϊόν...για τον Κο Φίλη λοιπόν , το σγουρολόγιο έχει άποψη , όπως όλοι άλλωστε , που σήμερα την καταθέτει...ως φινάλε σε μια απογοητευτική παράσταση...

Χρεώνεται στον Κο Φίλη και τους συν αυτώ η προσπάθεια ισοπέδωσης των πάντων στο γυμνάσιο , η ομοιομορφία του μετρίου , για να μην πω , του κάτω του μετρίου , η ιδεολογική του αγκύλωση στο θέμα των θρησκευτικών , ίδια κι απαράλλαχτη με την αντίστοιχη αγκύλωση των ιεραρχών με τους οποίους υποτίθεται ότι έκανε διάλογο...., , η μείωση της ύλης με πασαλείμματα σε περιόδους , όπως οι Περσικοί πόλεμοι και η εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου (δείτε τις οδηγίες για το μάθημα της Ιστορίας στην Α' λυκείου) και η απίστευτη αλαζονεία του ότι αυτός μόνο έχει δίκιο , αυτός μόνο βλέπει καθαρά και αντικειμενικά και άρα , είτε μας αρέσει , είτε όχι θα πρέπει να δεχτούμε ως θέσφατα τις αποφάσεις του.

Αλίμονο....δεν είναι ούτε ο πρώτος , ούτε ο τελευταίος που η εξουσία έδειξε ποιος ήταν πραγματικά. Αρχήν άνδρα δείκνυσι που λέει κι ο Σοφοκλής....αλλά δε βαριέσαι...αρχαίος είναι αυτός , ποιος τον καταλαβαίνει;

Σε μια κοινωνία που αλλάζει δραματικά τα τελευταία χρόνια , μια κοινωνία που μαστίζεται από πολιτικά και οικονομικά προβλήματα , που στη βάση τους είναι προβλήματα παιδείας , το τελευταίο που μας χρειάζεται είναι άνθρωποι σαν τον Κο Φίλη και την παρέα του.

Ας ανοίξουμε επιτέλους έναν ουσιαστικό διάλογο για την εκπαίδευση.
Κύριοι των γραφείων και των πανεπιστημίων , συνδικαλιστές και σύμβουλοι , για περάστε από τις τάξεις μας , να μας δείτε επί το έργον....
Να δείτε στην πράξη την εφαρμογή των κατά καιρούς φαεινών ιδεών σας , να μας ρωτήσετε και να σας απαντήσουμε , εμείς οι μαχόμενοι εκπαιδευτικοί , τι και πως λειτουργεί , τι θα μπορούσε να αλλάξει , τι σας προτείνουμε τελικά...

Υπηρετώ δέκα χρόνια στην μέση εκπαίδευση και άλλα οκτώ σε φροντιστήρια , πριν διοριστώ. Κανείς ποτέ δεν με ρώτησε την γνώμη μου. Το μόνο που ξέρουν όλοι καλά είναι να με κρίνουν , να με βρίσκουν πάντα ελλιπή , κατά τα μέτρα τους , να θέλουν να με αξιολογήσουν....γιατί δεν κάθονται , αλήθεια , να τους αξιολογήσω κι εγώ μια φορά;  να με απειλούν έμμεσα και να με θεωρούν εκ των προτέρων και άνευ συζητήσεως ρέμπελη , δημόσια υπάλληλο ...

Καλό σας κατευόδιο Κε Φίλη και καλή συνέχεια στα έργα και τις ημέρες σας.
Σας κατάπιε και σας ο Λεβιάθαν του εκπαιδευτικού μας κατεστημένου....

Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2016

Μουσίτσα... μούσα.... μουσείο!!!

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι μούσες ήταν θεότητες που προστάτευαν τις τέχνες , τις επιστήμες και τα γράμματα. Ήταν κόρες του Δία και της Μνημοσύνης και κατοικούσαν στον Ελικώνα ένα από τα ομορφότερα βουνά της Ελλάδας. Η παράδοση τις θέλει εννέα:
Καλλιόπη ,  Κλειώ ,  Ουρανία  ,  Μελπομένη, Τερψιχόρη , Ευτέρπη , Ερατώ , Θάλεια , Πολύμνια.

 
Οι σεβάσμιες αυτές πνευματικές δυνάμεις , συντρόφισσες του Απόλλωνα , του θεού του φωτός , προστάτευαν κάθε καλό έργο και ιδιαίτερα τους ποιητές.

Κάθε ποιητής που σέβεται τον εαυτό του πρέπει να έχει και την μούσα του...αυτή είναι που θα τον συντροφεύει τις δύσκολες ώρες του πνευματικού του μόχθου και θα του δίνει έμπνευση και καθοδήγηση.

Ο Όμηρος ήδη , στα προοίμια της Ιλιάδας και της Οδύσσειας , καλεί την μούσα (την Καλλιόπη, προστάτιδα της επικής ποίησης) να τον εμπνεύσει , για να αφηγηθεί τα πάθη των Ελλήνων ποιητικά.
Αλλά και ο πολύ νεώτερος του Διονύσιος Σολωμός στους "Ελεύθερους Πολιορκημένους" την μούσα και πάλι καλεί να τον συνδράμει στο δύσκολο έργο του.

Η λέξη μούσα προέρχεται είτε από το ρήμα "μανθάνω" , πράγμα που τη συνδέει με το πνεύμα και την γνώση , είτε με τη λέξη mons που στα λατινικά σημαίνει το βουνό - και μην ξεχνάτε , οι Μούσες κατοικούσαν στον Ελικώνα...

Οι μούσες δεν είναι μουσίτσες....και δεν επιτρέπεται να πέσουν στο επίπεδο μιας μουσίτσας κι αυτό διότι οι τελευταίες είναι μικρά έντομα που ζουν σε βαρέλια με μούστο ή σε σάπια κρέατα και σκουπίδια. Οι μουσίτσες λοιπόν δεν είναι νεαρές μούσες αλλά μικρές μύγες που ζουν ως παράσιτα και μάλλον δεν διαθέτουν πνευματικά και καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα.

Η γνώση και το πνεύμα στις μέρες μας έχουν μετοικήσει από τον Ελικώνα και έχουν κατέβει στα μουσεία. Τα μουσεία είναι χώροι αφιερωμένοι στις μούσες και γι' αυτό είναι χώροι μάθησης και ψυχαγωγίας - με την αρχαία έννοια του όρου.
Μουσείο λέμε κοροϊδευτικά και κάποιον προχωρημένο σε ηλικία άνθρωπο που δυσκολεύεται να ακολουθήσει τις εξελίξεις γύρω του.

Το σγουρολόγιο διαθέτει κι αυτό τη δική του μούσα από την οποία εμπνέεται και στην οποία αφιερώνει και το παρόν κείμενο.

Τετάρτη 26 Οκτωβρίου 2016

Παραξενιές

Ο παράξενος έχει κάποια σχέση με τον ξένο , δηλαδή τον ανοίκειο , τον αταίριαστο με τα πράγματα και τους ανθρώπους , αυτόν που τελικά δημιουργεί ερωτηματικά και απορίες με την συμπεριφορά του , η οποία ξεφεύγει από την στερεότυπη νόρμα.

Ως τέτοιος , ο παρα - ξενος άνθρωπος δεν είναι κανονικός, ούτε συνηθισμένος. Είναι αυτό που λένε οι λατίνοι sui generis , θέλοντας να δηλώσουν το πρόσωπο που αποτελεί από μόνο του μία κατηγορία...και ως εκ τούτου δεν μπορεί να ενταχθεί στα ήδη υπάρχοντα σχήματα και καλούπια.

Οι παράξενοι άνθρωποι προκαλούν αμφιθυμία στους υπόλοιπους  "φυσιολογικούς" και συνηθισμένους ανθρώπους. Άλλοτε τους θαυμάζουν , καθώς το παράξενο ενίοτε είναι και μυστηριώδες και άλλοτε τους ψέγουν για τις ιδιορρυθμίες τους. Κάποιοι απλά τους αποδέχονται με συγκατάβαση , χωρίς , ωστόσο , να τους κατανοούν.

Η παραξενιά έχει μια γοητεία αλλά κρύβει και μοναξιά.
Συνήθως , λέμε ότι κάποιος παραξενεύει με το πέρασμα των χρόνων , όταν λίγο πολύ έχει παγιώσει τρόπους και σχήματα και αρνείται να διαπραγματευθεί οτιδήποτε ξεφεύγει από την δική του λογική.

Ο παράξενος γίνεται και ιδιότροπος ή αν το θέλετε πιο κομψά ιδιόρρυθμος.

Χαρακτηριστικό είναι ότι κάποιες από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της παγκόσμιας ιστορίας είχαν τις παραξενιές τους...τα ιδιαίτερα δηλαδή χούγια τους.

Η παραξενιά , δηλαδή η ιδιαιτερότητα στην μορφή , την συμπεριφορά ή τον λόγο ,  είναι αυτή που κάνει τους υπόλοιπους να  συνειδητοποιήσουν και να στερεώσουν μέσα τους την αντίληψη για το ομαλό , το γνώριμο , το οικείο , αντιδιαστέλλοντάς το προς αυτήν.

Ένας κόσμος χωρίς παραξενιές , ωστόσο , απόλυτα ομοιόμορφος και βαρετά στερεότυπος , ίσως να μην έχει τελικά και τόσο ενδιαφέρον....

Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2016

Συνάδελφοι

Η λέξη συνάδελφος είναι μια λέξη ελληνική.
Προέρχεται από την πρόθεση συν και το ουσιαστικό αδελφός και σημαίνει αυτόν με τον οποίο μοιραζόμαστε την ίδια δουλειά , τον συνεργάτη και συνοδοιπόρο μας στην κοινή , εργασιακή πορεία.
Μου έκανε πάντα εντύπωση η λέξη αυτή , διότι κρύβει μέσα της ένα δυνατό , συγκινησιακό φορτίο.

Στις υπόλοιπες γλώσσες η λέξη δεν έχει την ίδια βαρύτητα.
Συνάδελφος στα ελληνικά σημαίνει αυτόν που είναι στην ίδια θέση με τον αδελφό μας και αδελφός φυσικά είναι αυτός που προέρχεται από την ίδια με μας μήτρα - δελφύς στα αρχαία ελληνικά είναι η μήτρα.

Επομένως , αυτό που μας ενώνει με τους συναδέλφους μας είναι κάτι πολύ δυνατό , ισάξιο σχεδόν με τους δεσμούς αίματος που μοιραζόμαστε με τα αδέλφια μας.
Είναι όμως έτσι; Ή μήπως τελικά πρόκειται για μια ακόμη πολύπαθη λέξη που από την πολυχρησία κατήντησε ανούσια και φτηνή , όπως τόσες και τόσες άλλες;

Κι αυτή η περίφημη συναδελφικότητα , σε τι τελικά συνίσταται;
Αλληλεγγύη , ειλικρίνεια και μοίρασμα ή λούφα και παραλλαγή;

Και σε αυτό , δόξα τω θεώ , έβαλαν το χέρι τους όλοι οι πολιτικάντηδες και συνδικαλιστές , που το μόνο που γνωρίζουν καλά είναι να εκμαυλίζουν συνειδήσεις και να χαϊδεύουν αυτιά.
Κρίμα , στ' αλήθεια , γιατί τα εργασιακά δικαιώματα , κερδήθηκαν από άλλες γενιές με πόνο και αίμα και σήμερα ξεφτιλίζονται και καταπατούνται.

Απέμεινε η λέξη ως μακρινός απόηχος μιας άλλης εποχής και μιας άλλης σχέσης...εκείνης του μοιράσματος ενός κοινού οράματος , των κοινών εμπειριών - καλών ή κακών -  που χαλύβδωναν τις σχέσεις , του αλληλοσεβασμού και της αγάπης.

                         Το κείμενο αφιερώνεται στους πάντα αγαπημένους συναδέλφους μου , 
                         τους νυν, τους πρώην , τους επόμενους.......

Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2016

Κρίσεις και επικρίσεις

Κρίνω σημαίνει εκφράζω τη γνώμη μου , κάνω μια εκτίμηση για ένα πρόσωπο , ένα γεγονός ή μια κατάσταση. Οι γλωσσολόγοι μας πληροφορούν ότι η  ρίζα του ρήματος σχετίζεται με το (s)ker που σημαίνει "κόβω , χωρίζω". Μάλιστα , η αρχική σημασία του φαίνεται να ήταν "κοσκινίζω"....


Κρίσεις και επικρίσεις ,  λογικές εκτιμήσεις δηλαδή που έχουν είτε θετικό , είτε αρνητικό πρόσημο μπορεί να εκφέρει καθένας από μας , αφού είμαστε έλλογα όντα και διατυπώνουμε μέσω του λόγου τα προϊόντα της σκέψης μας.
Η κρίση είναι ένα από αυτά τα προϊόντα , ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί και ως εργαλείο , εφόσον διακρίνει , ξεχωρίζει και ταξινομεί τα δεδομένα που μας παρέχει η γύρω μας πραγματικότητα.

Τί γίνεται όμως στις περιπτώσεις που κάποιος χάνει το μέτρο σύγκρισης και γίνεται αποκλειστικά εμπαθής και επικριτικός;
Πού σταματάει η καλόπιστη κριτική και που αρχίζει η άδικη και μεροληπτική αντιμετώπιση;
Και ακόμη , ποιος είναι αυτός που θα  κρίνει τους κρίνοντες;

Νομίζω πως η απάντηση σε αυτά τα ρητορικά ερωτήματα είναι η ανθρώπινη συνείδηση. Καθένας μας με το χέρι στην καρδιά αξίζει να δει βαθιά μέσα του , να αντιμετωπίσει πρώτα τον εαυτό του , να τον κρίνει , δηλαδή να τον αναλύσει και αξιολογήσει και στη συνέχεια να ελέγξει και να αποφανθεί και για τους άλλους.

Οτιδήποτε άλλο , κατά τη γνώμη μου , είναι καθαρή υποκρισία....και αλίμονο οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι γεμάτες από δαύτην...

Κυριακή 7 Αυγούστου 2016

Φόβος

Ο Φόβος και ο Δείμος ήταν γιοι του θεού Άρη , του θεού του πολέμου , και τον ακολουθούσαν στις μάχες προκαλώντας στους αντιπάλους συναισθήματα δυσφορίας , απειλής και πανικού. Οι αστρονόμοι ονόμασαν προς τιμήν τους τους δορυφόρους του πλανήτη Άρη με τα αντίστοιχα ονόματα.

Ο φόβος , λοιπόν, είναι ένα δυσάρεστο συναίσθημα μπροστά σε ένα πραγματικό ή υποθετικό κίνδυνο. Είναι ένα ένστικτο που μας συνοδεύει από τα πρώτα μας βήματα , από την εποχή που ζούσαμε σε σπηλιές και η Φύση γύρω μας έμοιαζε μόνιμα απειλητική. Ετυμολογικά συνδέεται με τη ρίζα "bheg" που σημαίνει φεύγω , απομακρύνομαι. Πραγματικά, η μοναδική επιθυμία που έχει κάποιος,  όταν φοβάται είναι να απομακρυνθεί από αυτό που τον φοβίζει/εκφοβίζει. Ο φόβος , εξάλλου , σχετίζεται και με τον δισταγμό , την ανησυχία ή και την ανασφάλεια.

Αν οι φόβοι μας , μας γίνουν εμμονή , τότε μιλάμε για φοβίες. Και δόξα τω θεώ στην εποχή μας ο άνθρωπος των μεγαλουπόλεων υποφέρει από πολλές από δαύτες....αγοραφοβία , ακροφοβία , κλειστοφοβία και δεν συμμαζεύεται. Τυχαίνει μάλιστα κάποιος να απομακρύνεται από τους άλλους εξαιτίας αυτών του των παράλογων φόβων και να κλείνεται στον εαυτό του.

Ο φόβος  σε τελική ανάλυση είναι η φυσική και πρώτη αντίδραση απέναντι στο άγνωστο. Και φοβόμαστε , γιατί αγνοούμε. Αν και ζούμε στην εποχή της υπερπληροφόρησης και της τεχνολογικής επανάστασης , η άγνοια γύρω από το ίδιο το μυστήριο της ζωής και του θανάτου μας συνοδεύει. Και το κακό είναι πως δεν την συνειδητοποιούμε. Ίσως αν ακολουθούσαμε το παράδειγμα του Σωκράτη που υποστήριζε πως "εν οιδα ότι ουδέν οιδα" , θα μπορούσαμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι των φόβων μας...

Κυριακή 17 Ιουλίου 2016

Αυχενικό σύνδρομο

Το σγουρολόγιο αφιερώνει την σημερινή , ολότελα καλοκαιρινή του ανάρτηση , στο αυχενικό σύνδρομο. Ασφαλώς , δεν έχω υπόψη μου να μιλήσω με ιατρικούς όρους , που έτσι κι αλλιώς δεν τους κατέχω...ετυμολογικά και λεξιλογικά και πάλι θα προσεγγίσω το θέμα μου.


Ο αυχένας λοιπόν είναι το πίσω μέρος του λαιμού και στηρίζει το κεφάλι μας , το οποίο είναι αρκετά βαρύ , καθώς περιέχει και τον εγκέφαλο - για όποιον έχει φυσικά....
Εξάλλου , από την στενή αυτή περιοχή περνάνε εκατομμύρια νεύρα υπεύθυνα για όλες σχεδόν τις λειτουργίες του σώματος. Πρόκειται , επομένως , για μια , κυριολεκτικά νευραλγική περιοχή που χρειάζεται προσοχή και φροντίδα.

Η ετυμολογία της λέξης σχετίζεται σύμφωνα με κάποιους γλωσσολόγους με την ρίζα αFγχ>αυχ που συνδέεται με το ρήμα άγχω , ρήμα που σημαίνει "πνίγω , σφίγγω τον λαιμό..."
Πράγματι η εμπειρία του αυχενικού συνδρόμου για όποιον δυστυχή την βίωσε ή την βιώνει είναι ένα σκέτο άγχος....κυριολεκτικό και μεταφορικό!!!! Αφήστε δε  την τραγική ειρωνεία , ότι δηλαδή το άγχος προκαλεί το αυχενικό σύνδρομο σύμφωνα με αρκετούς επιστήμονες.

Συνώνυμες λέξεις του αυχένα είναι ο σβέρκος και ο τράχηλος. Ο σβέρκος είναι αλβανικής προελεύσεως και σχετίζεται με μια πολύ ενδιαφέρουσα , λαϊκή έκφραση. Όταν λέμε ότι κάποιος
" μου κάθισε στο σβέρκο" εννοούμε ότι κάποιος με τυραννάει , με κάνει να δυσφορώ ελέγχοντας με.

Σας βεβαιώνω πως δεν υπάρχει χειρότερη αίσθηση από αυτή που έχει κάποιος ,  όταν ένα βάρος υπάρχει στο σβέρκο του....

Ο τράχηλος συνδέεται με το ρήμα τρέχω , ίσως διότι στρέφεται , γυρίζει - τουλάχιστον όταν δεν έχει άλατα και δεν είναι πιασμένος....
Και η συγκεκριμένη λέξη συνδέεται με ενδιαφέρουσες εκφράσεις , όπως "σκύβω τον τράχηλο" , που σημαίνει υποτάσσομαι , προσκυνώ κάποιον , κυριολεκτικά και μεταφορικά.

Ο άνθρωπος , λένε οι ειδικοί , σηκώθηκε όρθιος και κοίταξε ψηλά...είναι ο άνω θρώσκων, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα θηλαστικά που παρέμειναν τετράποδα και με χαμηλωμένο το κεφάλι. Το τίμημα αυτής της εξέλιξης ήταν η στρέβλωση του αυχένα του , που αναγκάστηκε να σηκώσει βάρη μεγαλύτερα από αυτά που του αναλογούσαν και που ενίοτε τον κάνουν να υποφέρει...

Τρίτη 28 Ιουνίου 2016

Αλλαγή

Αλλαγή είναι η μεταβολή , η μετάβαση σε κάτι άλλο ή η αντικατάσταση μιας κατάστασης ή  ενός πράγματος / προσώπου από κάτι  άλλο αντίστοιχο. Πρόκειται για μια δυναμική διαδικασία που ανατρέπει ,  άλλοτε ήπια και σταδιακά και άλλοτε ραγδαία μια καθεστηκυία τάξη.

Οι άνθρωποι συνήθως αποφεύγουν τις αλλαγές , καθώς αυτό που ήδη γνωρίζουμε , με τα καλά και τα στραβά του , είναι προτιμότερο από το άγνωστο "άλλο" , που θα έρθει να ανατρέψει την καθημερινότητα και την βολική μας συνήθεια.

Η συνήθεια με την επανάληψη των πράξεων , των λόγων και των συμπεριφορών εμπεδώνει ρόλους με τους οποίους ταυτιζόμαστε και εν συνεχεία αρνούμαστε να αλλάξουμε , καθώς  νομίζουμε ότι αυτό που από συνήθεια επαναλαμβάνουμε είναι ο εαυτός μας.

Στην πραγματικότητα , όμως , ο ρόλος είναι ένα προσωπείο πίσω από το οποίο κρύβουμε τις ανασφάλειες και τους βαθύτερους φόβους μας. Η αλλαγή από την άλλη υπακούοντας στον συμπαντικό νόμο "τα πάντα ρει" μας κάνει εκόντες - άκοντες , ευέλικτους και προσαρμοστικούς. Μας αναγκάζει να ξεκολλήσουμε , οδυνηρά πολλές φορές , από τους μεγάλους "ρόλους" της ζωής μας και να παίξουμε σε νέα και ανατρεπτικά σενάρια.

Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016

Δίστομο

Σημειώνει ο Παυσανίας στα Φωκικά:
"...Παίρνοντας το δρόμο από τη Δαυλίδα για τους Δελφούς , φθάνουμε στη λεγόμενη "Σχιστή Οδό". Εκεί ο Οιδίποδας σκότωσε τον πατέρα του...".

Και ο νεοελληνιστής Ζακ Λακαριέρ συμπληρώνει:
"Ο δρόμος που οδηγεί από τη Λιβαδειά στους Δελφούς , χάνεται γρήγορα μέσα στις πρώτες οροσειρές του Παρνασσού. Σε λίγο φθάνουμε σε μια διασταύρωση της οποίας ο ένας δρόμος , ο αριστερός , οδηγεί στο χωριό Δίστομο. Εκεί σε ένα από αυτά τα μονοπάτια , όπως υπήρχαν παλιά , δρομίσκους με χοντρά χαλίκια πάνω στους οποίους σκόνταφταν οι άνθρωποι και τραντάζονταν οι άμαξες , περιβαλλόμενοι από γκρεμούς , στενοί τόσο ώστε μόλις δυο άλογα να μπορούσαν να διασταυρωθούν , εκεί λοιπόν ο Οιδίποδας συνάντησε έναν ταξιδιώτη και τον σκότωσε για λόγους προτεραιότητας...".

Στον ίδιο τόπο που ο τραγικός Οιδίποδας  διέπραξε εν αγνοία του  βδελυρά εγκλήματα , πατροκτονία και αιμομειξία , σε αυτόν τον τόπο  , που με τόσο λυρισμό περιγράφει ο σύγχρονος περιηγητής , παίχτηκε  - αλίμονο -   μια ακόμη τραγωδία , μια τραγωδία πραγματική και όχι μυθική , με θύματα τους κατοίκους του χωριού και θύτες τους σκοτεινούς δαίμονες του 20ου αιώνα , τους Γερμανούς Ναζί.

Νομίζω πως μπροστά στην τόση φρίκη , τα λόγια περισσεύουν....
Ανατριχιάζει κανείς στη σκέψη του πόσο κακό μπορεί να χωρέσει η ανθρώπινη καρδιά , τι κτηνωδίες μπορεί να σχεδιάσει και να εκτελέσει ο ανθρώπινος νους  και πόσο σκοτάδι κουβαλάμε στην ψυχή μας...

Αναρωτιέμαι τι να απέγιναν αυτοί οι "άνθρωποι" που ξεκοίλιασαν εγκύους , έκαψαν ζωντανούς γέροντες και ρήμαξαν τον τόπο...αντιλαμβάνονταν άραγε τι έκαναν; Γύρισαν στα σπίτια τους , αγκάλιασαν τα παιδιά τους και κοιμήθηκαν ήσυχοι στα κρεβάτια τους;

Η σπουδαία διανοήτρια , μαθήτρια του Χάιντεγκερ , Χάνα Άρεντ , προτείνει μια ερμηνεία του φαινομένου μιλώντας για την κοινοτοπία του κακού:

"Το μεγαλύτερο κακό σε αυτόν τον κόσμο,  δεν προέρχεται από ανθρώπους που επιλέγουν να είναι κακοί. Προέρχεται από ανθρώπους που απλώς δε σκέφτονται καθαρά. Από ανθρώπους που, βλέποντας τα πράγματα μονομερώς, μέσα από παραμορφωτικούς-ιδεολογικούς φακούς, κάνουν αδιανόητα πράγματα, θεωρώντας τα προφανή και κανονικά. Στηριζόμενοι σε αυτήν την κανονικότητα, πραγματοποιούμε φοβερά πράγματα με έναν οργανωμένο και συστηματικό τρόπο. Αυτή είναι η διαδικασία, με την οποία άσχημες, εξευτελιστικές, δολοφονικές, απάνθρωπες και απερίγραπτες πράξεις καταλήγουν να αποτελούν ρουτίνα και γίνονται αποδεκτές ως «ο τρόπος που γίνονται τα πράγματα". 



Κυριακή 29 Μαΐου 2016

Άλωση

Η  λέξη άλωση προέρχεται από τον αόριστο β' εάλων του ρήματος αλίσκομαι που ανάμεσα στα άλλα σημαίνει "παίρνω , αρπάζω". Άλωση είναι η με βίαια μέσα κατάληψη και ολοσχερής καταστροφή ενός τόπου.

Το μυαλό μας , όταν μιλάμε για άλωση , πάει αυτόματα στην Κωνσταντινούπολη.   Ίσως γιατί η άλωση αυτής της πόλης υπήρξε η πιο εμβληματική και ιστορικά σημαίνουσα. 
Ίσως πάλι η φήμη της συγκεκριμένης πόλης να ήταν τέτοια που ακόμη και η παρακμή της και η τελική της πτώση να είχε  ιδιαίτερο , ειδικό βάρος.

Τρίτη  , 29 Μαΐου του 1453 οι Οθωμανοί Τούρκοι μετά από πολιορκία 54 ημερών καταλαμβάνουν την Βασιλεύουσα. Μια Βασιλεύουσα διχασμένη και τραγικά μόνη από φίλους και συμμάχους.
Ήταν θέμα χρόνου η πτώση της...ιστορικά προδιαγεγραμμένη.

Σημειώνει ο Παλαμάς στον "Προφητικό":

Μες στις παινεµένες χώρες, Χώρα
παινεµένη, θά'ρθει κι η ώρα,
και θα πέσεις, κι από σέν' απάνου η Φήµη
το στερνό το σάλπισµά της θα σαλπίσει
σε βοριά κι ανατολή, νοτιά και δύση.
Πάει το ψήλος σου, το χτίσµα σου συντρίµι.
Θά' ρθει κι η ώρα· εσένα ήταν ο δρόµος
σε βοριά κι ανατολή, νοτιά και δύση,
σαν το δρόµο του ήλιου· γέρνεις· όµως
το πρωί για σε δε θα γυρίσει.(...)

Λίγοι και  οι υπερασπιστές της...φαντάζομαι οι περισσότεροι αντιλαμβάνονταν το μάταιο των προσπαθειών τους , αλλά παρέμειναν εκεί , φυλώντας τις δικές τους Θερμοπύλες.
Θα μπορούσαν να έχουν συνθηκολογήσει  με τους Τούρκους και να έχουν αποφύγει τον εξευτελισμό και τον θάνατο , αλλά δεν το έπραξαν.

Ο Καβάφης  εύστοχα επισημαίνει:

Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των
ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
δίκαιοι κ’ ίσιοι σ’ όλες των τες πράξεις,
αλλά με λύπη κιόλας κ’ ευσπλαχνία·
γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
είναι πτωχοί, πάλ’ εις μικρόν γενναίοι,
πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.

Και περισσότερη τιμή τούς πρέπει
όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
κ’ οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε. 

Η άλωση της Κωνσταντινούπολης προκάλεσε αλγεινή εντύπωση στον απλό λαό ο οποίος θρήνησε με όλους τους τρόπους και σε όλους τους τόνους την απώλειά της:

Σημαίνει ο Θιός, σημαίνει η γης, σημαίνουν τα επουράνια,
σημαίνει κι η Αγια Σοφιά, το μέγα μοναστήρι,
με τετρακόσια σήμαντρα κι εξηνταδυό καμπάνες,
κάθε καμπάνα και παπάς, κάθε παπάς και διάκος.
Ψάλλει ζερβά ο βασιλιάς, δεξιά ο πατριάρχης,
κι απ΄την πολλήν την ψαλμουδιά εσειόντανε οι κολόνες.
Να μπούνε στο χερουβικό και να 'βγει ο βασιλέας,
φωνή τους ήρθε εξ ουρανού κι απ' αρχαγγέλου στόμα:
"Πάψετε το χερουβικό κι ας χαμηλώσουν τα 'αγια,
παπάδες πάρτε τα γιερά και σεις κεριά σβηστήτε,
γιατί είναι θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει.
Μόν' στείλτε λόγο στη Φραγκιά, να 'ρτουνε τρία καράβια°
το 'να να πάρει το σταυρό και τ' άλλο το βαγγέλιο,
το τρίτο το καλύτερο, την άγια τράπεζά μας,
μη μας την πάρουν τα σκυλιά και μας τη μαγαρίσουν".
Η Δέσποινα ταράχτηκε και δάκρυσαν οι εικόνες.
"Σώπασε κυρά Δέσποινα, και μη πολυδακρύζεις,
πάλι με χρόνους, με καιρούς, πάλι δικά μας είναι".

Στην εποχή μας οι αλώσεις πόλεων μοιάζουν εγκυκλοπαιδικές και απόμακρες….ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος είναι μαρμαρωμένος….και  η Κωνσταντινούπολη είναι ένας – επίφοβος ίσως – αλλά και πολύ ενδιαφέρων ταξιδιωτικός προορισμός.

Απομένει η μνήμη και η ποίηση για όσους διαθέτουν κρίση και ευαισθησία και δεν έχουν καταστεί απλοί καταναλωτές εικόνων , ιδεών και προϊόντων παντός είδους…

Σάββατο 14 Μαΐου 2016

Η μοναξιά της κορυφής

Το σημερινό σγουρολόγιο είναι αφιερωμένο σε αυτούς που αγωνίστηκαν , για να φτάσουν στην κορυφή των προσωπικών τους προσδοκιών και στόχων και γνώρισαν την μοναξιά της.

Η  λέξη μοναξιά προέρχεται από το επίθετο μόνος που δηλώνει αυτόν που υπάρχει ή συμβαίνει χωρίς την παρουσία άλλων. Ταυτόχρονα , το μόνος σημαίνει και μοναδικός ή αποκλειστικός.
Η κορυφή πάλι κατ' άλλους συνδέεται με πελασγικές ρίζες και κατ' άλλους με το θέμα kor/ker από το οποίο προκύπτουν λέξεις όπως κεφάλι , κόρυς (περικεφαλαία) και κέρας. Από όπου και αν προέρχεται , η κορυφή είναι το ψηλότερο σημείο και ως τέτοιο ασκεί έλεγχο και εξουσία.

Φυσικά , εφόσον ζούμε σε οργανωμένες κοινωνίες , δεν υπάρχει κυριολεκτική απουσία των άλλων. Οι άλλοι βρίσκονται γύρω μας , μπορεί και να σχετίζονται με συγκεκριμένους τρόπους μαζί μας , ωστόσο , η πορεία προς την κορυφή είναι προσωπική υπόθεση του καθενός και αργά ή γρήγορα τον απομονώνει , καθώς οι περισσότεροι σύντροφοί του , θα τον εγκαταλείψουν - αντικειμενικά - σε κάποιο σημείο της πορείας του.

Οι περισσότεροι θα μείνουν χαμηλά , στην ασφάλεια και την σιγουριά που παρέχει η επαφή με τη γη. Παραβλέποντας ίσως πως η υπερβολική προσκόλληση στα κάτω λέγεται και καθήλωση....
Κάποιοι άλλοι θα προχωρήσουν λίγο ακόμα , θα φτάσουν στη μέση περίπου της διαδρομής. Αυτοί είναι οι πιο αυτάρεσκοι και βέβαιοι για την ορθότητα των επιλογών και των πράξεών τους , καθώς καλύπτονται κάτω από την βολική ομπρέλα του μέσου όρου.

Για τους λίγους εκλεκτούς που θα συνεχίσουν τον ανηφορικό δρόμο δεν υπάρχει συντροφιά. Κι όταν μετά από καιρό , κόπο και θυσίες  φτάσουν στην κορυφή η ευτυχία θα είναι μια στιγμή...μια στιγμή τέτοια που θα μπορούσε να χωρέσει τον κόσμο όλο. Ύστερα από λίγο , όμως , θα διαπιστώσουν πως εκεί ψηλά είναι μόνοι τους , όπως μόνοι τους ήταν και κατά την διάρκεια του κοπιαστικού τους ταξιδιού.

Σε όλα υπάρχει ένα τίμημα , άρα και στην επιτυχία και στην πρωτιά. Και δεν είναι μόνο αυτά που θυσιάζει κανείς στην πορεία , αλλά και αυτά που θα πρέπει να πάρει απόφαση , αν τον ενδιαφέρει να μείνει εκεί ψηλά...
Το μόνο σίγουρο είναι πως υπάρχουν πολλές κορυφές , για να σκαρφαλώσει κανείς και πολλές και διαφορετικές ερμηνείες για το τι είναι για τον καθένα η κορυφή...

Το σγουρολόγιο εύχεται στους επίδοξους αναρριχητές καλή ανάβαση....

Κυριακή 8 Μαΐου 2016

Μάνα , μητέρα , μαμά

Οι περισσότεροι γλωσσολόγοι υποστηρίζουν ότι όλες οι λέξεις που δηλώνουν την μητρότητα στις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες προέρχονται από μια "ηχομιμητική ρίζα" -  ma - της παιδικής γλώσσας που αποτελούσε μάλλον την προσφώνηση προς την μητέρα.

Ελληνικά: μήτηρ
Σανσκριτικά: matar
Λατινικά: mater
Γαλλικά:mere
Ισπανικά: madre
Αγγλικά: mother
Γερμανικά: muoter

Μια άλλη γλωσσολογική προσέγγιση συνδέει τις λέξεις μήτηρ - μαία - μάμμη με τον μαστό , διότι προφανώς μητέρα είναι αυτή που θρέφει.
 Εξάλλου , η μήτρα , το όργανο του σώματος στο οποίο τρέφεται το έμβρυο και  αναπτύσσεται η ζωή για 9 μήνες , έχει επίσης την ίδια ρίζα.

Η μητέρα είναι η πύλη μέσω της οποίας βγαίνει κανείς στη ζωή. Και η σχέση με την μητέρα είναι καθοριστική , είτε μας αρέσει , είτε όχι , είτε το συνειδητοποιούμε , είτε το αρνούμαστε.

Η γλώσσα φυσικά με τον πλούτο και τις αποχρώσεις της έχει πολλές και διαφορετικές λέξεις, ομόρριζες τις περισσότερες , για να εκφράσει αυτή την ιδιαίτερη και μοναδική για τον καθένα μας σχέση.

Η λέξη μητέρα είναι αυτή που έχει το μεγαλύτερο κύρος και επισημότητα. Ταυτόχρονα , όμως δημιουργεί και μια απόσταση μεταξύ των προσώπων , είναι πιο ψυχρή.
Σε μεταφορικές εκφράσεις δηλώνει την γενεσιουργό αιτία για κάτι π.χ. αργία μήτηρ πάσης κακίας ή την καθοριστική στιγμή π.χ μητέρα όλων των μαχών.

Η μάνα πάλι έχει μια λαϊκότητα μέσα της και βγάζει πιο έντονα συναισθήματα. Όταν κανείς την χρησιμοποιεί , δείχνει ότι βιώνει  μια στενή και έντονη σχέση με το πρόσωπο που τον γέννησε. Υπάρχουν πολλές εκφράσεις που χρησιμοποιούν την λέξη μάνα από τις οποίες ξεχωρίζω δύο , γιατί θεωρώ πως πλησιάζουν την αρχική σημασία της λέξης.  Λέμε π.χ πως το ψυγείο ήταν ελαττωματικό από τη μάνα του και εννοούμε από την αρχική του κατασκευή. Επίσης , κάποιος είναι μάνα ή μανούλα στα ηλεκτρονικά , δηλαδή ξέρει καλά από ηλεκτρονικά , είναι επιδέξιος σε αυτά.

Η λέξη που κατά τη γνώμη μου δείχνει την μεγαλύτερη παιδικότητα και προσκόλληση στην μητέρα μας είναι η λέξη μαμά. Πραγματικά , κάθε φορά που την προφέρω ή την ακούω , νομίζω πως ξαναφοράω κορδελίτσες στα μαλλιά και φουστανάκι με φραμπαλάδες....είναι η πιο ατόφια , τρυφερή και πρωτογενής προσφώνηση που μπορεί να ακούσει μια γυναίκα που έχει παιδιά.
Ίσως γι' αυτό και ο εξαρτημένος και αναποφάσιστος άνδρας , ο άνδρας που τελικά δεν μεγάλωσε , λέγεται μαμάκιας ή μαμόθρεφτος.

Δεν ξέρω κατά πόσο είναι τυχαίο ότι η γιορτή της μητέρας γιορτάζεται τον  μήνα Μάϊο  , δηλαδή τον μήνα τον αφιερωμένο στην Μαία , μητέρα του Ερμή και τροφό του Αρκάδα. Και οι συμπτώσεις καμιά φορά έχουν την σημασία τους...

Χρόνια πολλά στις μαμάδες

Σάββατο 30 Απριλίου 2016

Πασχαλινά και επίκαιρα

Το Πάσχα δεν είναι λέξη ελληνική. Έχει εβραϊκή προέλευση από τη λέξη pascha - pesah που
σημαίνει πέρασμα. Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη η εβραϊκή γιορτή του Πάσχα γινόταν σε ανάμνηση της Εξόδου των Εβραίων από την Αίγυπτο και της διάβασης της Ερυθράς Θάλασσας.
Μια ελληνική λέξη που χρησιμοποιείται αντί της λέξης Πάσχα είναι η Λαμπρή , που κουβαλά μέσα της όλο το φως και τη λάμψη της σημειολογίας της Ανάστασης του Χριστού.

Στην καθομιλουμένη έχουν καθιερωθεί με τα χρόνια διάφορες φράσεις που ανάγουν την προέλευσή τους στην Μεγάλη Εβδομάδα, τα Πάθη και την Ανάσταση. Φαίνεται πως το θείο δράμα και η αποτύπωσή του στα Ευαγγέλια έκανε βαθιά εντύπωση στον λαό , οποίος χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί ακόμη τέτοιες φράσεις. Ας εξετάσουμε μερικές από αυτές:


  • Γραμματείς και Φαρισαίοι....είναι οι υποκριτές , οι άνθρωποι του φαίνεσθαι και όχι του είναι , αυτοί που υπερασπίζονται τους τύπους και όχι την ουσία , όπως οι αντίστοιχες ομάδες ευσεβών κατά τα άλλα και νομομαθών Εβραίων που καταδίκασαν σε θάνατο τον Χριστό.
  • Διαρρηγνύει τα ιμάτιά του...λέμε για κάποιον που αγανακτεί με κάτι και διαμαρτύρεται έντονα υποστηρίζοντας το δίκιο του. Φαίνεται πως οι Εβραίοι το συνήθιζαν που και που να διαμαρτύρονται τόσο έντονα , ώστε να σκίζουν τα ρούχα τους....η συγκεκριμένη όμως φράση αναφέρεται στον Καϊάφα , ο οποίος ακούγοντας την απολογία του Χριστού μπροστά στους αρχιερείς αγανάκτησε από τις βλασφημίες του και έδειξε έμπρακτα τον αποτροπιασμό του.
  • Από τον Άννα στον Καϊάφα....λέμε και εννοούμε πως ταλαιπωρούμαστε πηγαίνοντας από αρμόδιο σε αρμόδιο ,  χωρίς να βρίσκουμε λύση στο πρόβλημά μας. Προέρχεται από την δίκη του Χριστού  και συγκεκριμένα από την μετάβασή του τόσο στο σπίτι του Άννα που ήταν αρχιερέας , όσο και του γαμπρού του Καϊάφα.
  • Νίπτω τας χείρας μου....σημαίνει αποποιούμαι κάθε ευθύνη για μια απόφαση ή πράξη που δεν με βρίσκει σύμφωνο. Προέρχεται από την χαρακτηριστική χειρονομία του Πόντιου Πιλάτου , ο οποίος , αν και δεν είχε πειστεί για την ενοχή του Ιησού , μπροστά στην πίεση των Φαρισαίων ζήτησε να του φέρουν μια λεκάνη με νερό και έπλυνε τα χέρια του , θέλοντας να δείξει με αυτή την συμβολική πράξη ότι δεν ήθελε να έχει καμία εμπλοκή και ευθύνη σε ό,τι επρόκειτο να συμβεί....Φυσικά , αυτό δεν τον καθιστά λιγότερο ένοχο , εξ ου και η φράση Πόντιος Πιλάτος δηλώνει αυτόν που μεταθέτει την ευθύνη της ανάληψης μιας απόφασης σε άλλους.
  • Το φιλί του Ιούδα...είναι το υποκριτικό , το ψεύτικο φιλί και Ιούδα ονομάζουμε κάποιον υποτιμητικά , όταν θέλουμε να καταδείξουμε την προδοσία του.
  • Μετανοούσα Μαγδαλήνη....είναι μια έκφραση που λέγεται με έναν τόνο ειρωνείας για κάποιον που εμφανίζεται μετανιωμένος αλλά μάλλον η μετάνοιά του αυτή δεν γίνεται πιστευτή. Η Μαρία η Μαγδαληνή ήταν κατά την παράδοση μια γυναίκα αμαρτωλή που μετανόησε και άλλαξε ζωή , αφότου άκουσε το κήρυγμα του Χριστού. Μια ακόμη έκφραση που σχετίζεται με την Μαρία την Μαγδαληνή είναι το μη μου άπτου. Όταν χαρακτηρίζουμε κάποιον με αυτόν τον τρόπο εννοούμε ότι είναι ψηλομύτης και μυγιάγγιχτος. Στην πραγματικότητα προέρχεται από την συνάντηση του αναστημένου Χριστού με την Μαρία Μαγδαληνή η οποία ήθελε να τον αγγίξει , εκείνος όμως της το απαγόρευσε , καθώς το σώμα του μετά την Ανάσταση δεν έπρεπε να το αγγίξει κανείς. 
  • Κουβαλάει το σταυρό του....είναι μια φράση που αναφέρεται σε κάποιον άνθρωπο που περνά μεγάλα βάσανα και ταλαιπωρίες , ανάλογα της οδυνηρής πορείας του Χριστού προς τον Γολγοθά. Συναφής είναι και η έκφραση περνάει του Χριστού τα πάθη  που αναφέρεται σε κάποιον που δοκιμάζεται σκληρά από την ζωή ή ακόμη ανεβαίνει τον Γολγοθά του.
  • Κρανίου τόπος....είναι ένας ερημωμένος και άχαρος τόπος που σχετίζεται με τον λόφο έξω από τα τείχη της Ιερουσαλήμ στον οποίο γίνονταν οι σταυρώσεις.
  • Μάχαιραν έδωκας , μάχαιραν θα λάβεις... σημαίνει πως αν φερθείς  βίαια , θα σου φερθούν, επίσης , με βία. Πρόκειται για το επεισόδιο της σύλληψης του Χριστού στον κήπο της Γεθσημανή , όπου ο Πέτρος έκοψε με το μαχαίρι του το αυτί του δούλου του αρχιερέα και ο Χριστός τον επιτίμησε για την πράξη του λέγοντας την συγκεκριμένη φράση. 
  • Απελθέτω απ' εμού το ποτήριον τουτο...λέμε όταν θα θέλαμε να αποφύγουμε κάτι , είτε γιατί μας ξεπερνά , είτε γιατί μας είναι δυσάρεστο. Ο ίδιος ο Χριστός φέρεται να είπε την συγκεκριμένη φράση στην τελευταία προσευχή του στο όρος των Ελαιών.
  • Άπιστος Θωμάς....είναι ο άνθρωπος που αμφιβάλλει , που αρνείται να πιστέψει αυτά που βλέπει μπροστά του , όπως ο αντίστοιχος απόστολος αρνούνταν να πιστέψει την ανάσταση του Χριστού και ζητούσε να βάλει το χέρι του επί των τύπων των ήλων , στα σημάδια που είχαν αφήσει τα καρφιά στα χέρια του Χριστού , για να πειστεί. Η παραπάνω έκφραση δηλώνει την πρόθεση κάποιου να φτάσει στην ουσία ενός θέματος και να το αντιμετωπίσει άμεσα.




Παρασκευή 15 Απριλίου 2016

Συμβιβασμοί

Όταν κανείς μιλάει για συμβιβασμό , μπορεί να εννοεί πολλά και διαφορετικά μεταξύ τους
πράγματα. Αν ξεκινήσουμε από την ετυμολογία  της λέξης , θα βρούμε ότι προέρχεται από την πρόθεση "συν" και το ρήμα "βιβάζω" δηλώνοντας ότι κάνω κάτι να προχωρήσει.

Πράγματι , όταν ένας άνθρωπος  είναι συμβιβαστικός συμφιλιώνει  βρίσκοντας τα κοινά σημεία , ώστε μια διένεξη να λάβει τέλος , τα εμπόδια στη συνεννόηση να αρθούν και το όποιο θέμα να προχωρήσει στη λύση του.


Η τέχνη του συμβιβασμού απαιτεί καθαρό μυαλό , πέρα από εντάσεις και παρορμήσεις  , και  χρήση του μέτρου και της λογικής. Από αυτή την άποψη ο συμβιβασμός είναι μια αρετή....

Ωστόσο , η ίδια αυτή λέξη έχει και μια ακόμη σημασία , που μας οδηγεί σε άλλα νοηματικά μονοπάτια. Για κάποιον που είναι συμβιβασμένος , ο συμβιβασμός έχει την έννοια της υποχώρησης , της αδυναμίας αντίδρασης και της προσκόλλησης στα ήδη υπάρχοντα δεδομένα. Αυτό που σε άλλη περίπτωση δηλώνει μέτρο και λογική , εδώ φανερώνει υπολογισμό και δειλία.

Το περίεργο είναι πως χωρίς να είμαστε όλοι μας συμβιβαστικοί , κάνουμε πολλούς συμβιβασμούς στη ζωή μας. Τις περισσότερες φορές μας οδηγούν σε αυτούς οι ρόλοι που έχουμε ενδυθεί και παίζουμε στην καθημερινότητά μας.
Είμαστε γονείς , σύζυγοι , επαγγελματίες , πολιτικοί....άρα ο ρόλος μας , μας επιβάλλει να συμβιβαστούμε με συγκεκριμένες καταστάσεις ή συμπεριφορές , που υπό άλλες συνθήκες θα μας έβρισκαν αντίθετους.

Έχουν όριο οι συμβιβασμοί;
Εξαρτάται από τον αξιακό κώδικα του καθενός , τις ανάγκες του , το βαθμό ελευθερίας του.
Θαυμάζουμε συνήθως τους ασυμβίβαστους ,  αυτούς που ελεύθεροι από κάθε εξάρτηση μένουν σταθεροί στα "όχι" της ζωής τους.
Καμιά φορά , όμως , είναι και τα "ναι" άξια θαυμασμού...ή έστω κατανόησης.

http://www.snhell.gr/anthology/content.asp?id=151&author_id=60

Κυριακή 3 Απριλίου 2016

Παλλόμενα πέη...


Θα ξεκινήσω το κείμενό μου κάνοντας μια μικρή αλλά απαραίτητη φιλολογική ανασκόπηση...
Εκεί γύρω στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. παίχτηκε για πρώτη φορά τραγωδία στην Αθήνα. Δημιουργός του νέου ποιητικού είδους υπήρξε ο Θέσπης.
Η τραγωδία , η ωδή των τράγων - σατύρων , ακόλουθων του θεού Διονύσου , είχε αρχικά αποκλειστικά διονυσιακό περιεχόμενο....και ξέρουμε βέβαια ότι ο Διόνυσος δεν ήταν και ο πιο σεμνός από τους Ολύμπιους.
Όπως , επίσης , γνωρίζουμε ότι οι σάτυροι ήταν δαίμονες της Φύσης με ακόρεστη σεξουαλική διάθεση....

Φυσικά , το πράγμα δεν έμεινε εκεί...τον 5ο αι. π.Χ. οι μεγάλοι μας τραγικοί ανέβασαν την τραγωδία σε επίπεδα βαθιάς διανόησης και φιλοσοφίας. Κι ο Προμηθέας , ο Οιδίπους και η Αντιγόνη απέκτησαν διάσταση πανανθρώπινη και παγκόσμια ως σύμβολα της αείποτε δοκιμαζόμενης ανθρώπινης συνείδησης....
Αλλά και η άλλη πλευρά της ζωής , αυτή που είναι συνδεδεμένη με το ένστικτο και την αναπαραγωγή ,  ικανοποιούνταν μια χαρά από το σατυρικό δράμα. Και εκεί οι ξαναμμένοι σάτυροι συνέχιζαν πάντα να κάνουν τα "δικά" τους χωρίς λογοκρισία και πουριτανισμούς....

Όλα τα παραπάνω στην Αθήνα του 5ου αι. ήταν μια ζώσα πραγματικότητα και όχι ένα επετειακό και φεστιβαλικό γεγονός. Το θέατρο ήταν για όλους , φτωχούς και πλούσιους , μορφωμένους και αμόρφωτους και αποτελούσε φυσικό κομμάτι της ζωής του αθηναϊκού λαού. Τίποτε δεν λειτουργούσε "δήθεν" και υστερόβουλα , η Αθήνα όλη ήταν το θέατρο του Διονύσου...
                                                            ...................................................

Δε θα σας κουράσω με άλλα φιλολογικά και ιστορικά...θα το ξέρετε , όμως , πως η πατρίδα μας πέρασε από τα σαράντα κύματα , μέχρι να ξαναβρεί την άκρη και να συνεχίσει το νήμα της ιστορικής της πορείας...και πέρασαν τόσα κύματα "άλλων" από πάνω της ....

Εκεί κάπου στα μέσα του 20ου αι. συστάθηκε το Φεστιβάλ Αθηνών. Δεν ξέρω αν είχε εξ υπαρχής αυτή την ονομασία , πάντως σκοπός του ήταν η αναβίωση του αρχαίου δράματος με παραστάσεις στην Επίδαυρο και το Ηρώδειο.
Οι Νεοέλληνες βρήκαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν ξανά με την αρχαιότητα , να την ξαναδιαβάσουν και να την επανερμηνεύσουν δημιουργικά...το είχαν προφανώς ανάγκη....

Τα χρόνια κύλισαν , το φεστιβάλ έχασε την πρώτη εκείνη λάμψη , δεν έπαψε ποτέ ωστόσο να αποτελεί μια αφορμή για επιστροφή στις ρίζες , για συνομιλία με τους αρχαίους , για προβληματισμό. 

Και να ξαφνικά που εμφανίστηκαν τα παλλόμενα πέη ....κι ο αλαζόνας δημιουργός τους που ήθελε να μας τα φορέσει καπέλο στη ντάλα του καλοκαιριού στην Επίδαυρο....
Δόλια Επίδαυρος...πόσες και πόσες κοτσάνες δεν έχεις αντικρίσει τα τελευταία χρόνια να παίζονται στην ορχήστρα του θεάτρου σου....μία ακόμη ήταν έτοιμη να σου επιβληθεί στο όνομα της ελευθερίας της Τέχνης και της avant garde....

Αυτό που είναι εξοργιστικό στην όλη ιστορία κατ΄εμέ δεν είναι ο Βέλγος δημιουργός. Αυτός τόσα ξέρει , τόσα λέει. Για μένα το πρόβλημα είναι η πολιτική ηγεσία του τόπου , οι ιθύνοντες που τοποθέτησαν τον εν λόγω κύριο με τα εν λόγω πέη στη συγκεκριμένη θέση.

Κύριοι και κυρίες της κυβέρνησης
είστε βαθιά αδαείς...
είστε βάρβαρα κακόγουστοι...
είστε επικίνδυνα ανόητοι..

Κι αν νομίζετε πως οι επιλογές σας συνιστούν πρωτοπορία και ελευθερία έκφρασης
είστε και κάτι ακόμη....ηλίθιοι.

Η εποχή που οι σάτυροι και ο Διόνυσος διαλέγονταν με ένα σεξουαλικό πρωτογονισμό με τη Φύση και την κοινωνία έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Θα θέλαμε πολύ να βρισκόμασταν στην Αθήνα του 5ου αι. τότε που τα παλλόμενα πέη είχαν μια άλλη , συμβολική διάσταση.

Στην Ελλάδα του σήμερα , όμως, μια κοινωνία τόσο μα τόσο διαφορετική , όπου ο Διόνυσος και οι σάτυροί του συνιστούν ένα φεστιβαλικό φολκλόρ....
πού πάτε με τα  παλλόμενα πέη σας και τι νομίζετε ότι παριστάνετε;

Αυτό που σε άλλες εποχές θα είχε νόημα , σήμερα είναι σωστός εκχυδαϊσμός και απίστευτη κακογουστιά.

Σας την επιστρέφω απλόχερα..

Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016

Ο επίμονος κηπουρός

Ο πρώτος κήπος , αυτός που έχει εντυπωθεί βαθιά στο υποσυνείδητο όλων των ανθρώπων και αποτελεί σημείο αναφοράς , είναι  ο παράδεισος. Η λέξη μας έρχεται από την Περσία και σημαίνει περίκλειστος κήπος. Ο παράδεισος παραπέμπει σε τοπία ειδυλλιακά και γαλήνια , απίστευτης φυσικής ομορφιάς. Είναι ο κήπος των κήπων....


Συνδέθηκε , όμως , και με το προπατορικό αμάρτημα και κάπως έτσι οι άνθρωποι τον έχασαν για πάντα....μπορούν μόνο να τον ονειρεύονται ή να τον πιστεύουν....αλλά πάντως εν ζωή καταδικάστηκαν να μην τον ξαναδούν!!!!

Η νοσταλγία για τον χαμένο πρώτο παράδεισο , γέννησε ,  ίσως , την ανάγκη μιας έστω και μερικής αναπαραγωγής του....
Ονομαστοί έμειναν από την αρχαιότητα οι κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνος , ένα από τα 7 θαύματα του κόσμου , που κάποιοι υποστηρίζουν ότι έμοιαζαν με ζιγκουράτ που αποτελούνταν από κατάφυτα επίπεδα.

Ο χαμένος παράδεισος την περίοδο της Αναγέννησης υπήρξε η Αρκαδία , ένα καλλιτεχνικό σύμβολο βουκολικής απλότητας , ευτυχίας και έρωτα κοντά στη φύση. Το όνομά της είναι εμπνευσμένο από την περιοχή της Αρκαδίας στην Πελοπόννησο , που θεωρούνταν από την αρχαιότητα τόπος ξεχωριστός , με άγρια ομορφιά , απομονωμένος από την υπόλοιπη Ελλάδα , γεμάτος ψηλά βουνά και δάση.

Στην νεώτερη Ευρώπη οι άνακτες της Γαλλίας , της Αγγλίας και άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών φρόντισαν να στολίσουν τα παλάτια τους με κήπους εντυπωσιακούς , γεμάτους νερά , δέντρα και λουλούδια. Μέχρι και στην ταπεινή ψωροκώσταινα ο Όθωνας και η Αμαλία επιμελήθηκαν την δημιουργία ενός βασιλικού κήπου δίπλα στο ανάκτορό τους , για να χαίρονται εκεί στιγμές γαλήνης και ανέμελους περιπάτους.

Για μας τους κοινούς θνητούς , τους ανθρώπους της πόλης του 21ου αιώνα ο κήπος είναι μια πολυτέλεια.
Πού να βρεθεί χώμα έτσι που όλα τα σκέπασε το τσιμέντο και η άσφαλτος;
Κι ακόμη , πού να βρεθεί χρόνος , για να τον περιποιηθεί κανείς;;;

Όσοι ,  ωστόσο , επίμονοι κηπουροί εξακολουθούν να "διαλέγονται" με το χώμα και τη Φύση αξιοποιώντας μικρούς κήπους και κηπάρια σε μπαλκόνια , ταράτσες και αυλές , είμαι σίγουρη πως την ώρα που τα πρώτα μπουμπούκια των κόπων τους ανθίζουν ή οι πρώτοι καρποί ξεπροβάλλουν από τη γη , θα αισθάνονται την ίδια πρωτόγνωρη χαρά που νιώθει αυτός που επιστρέφει σε τόπο μακρινό και αγαπημένο , συνδεδεμένο με μνήμες αρχέγονες μιας ξεχασμένης αθωότητας....

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2016

Πας μη Έλλην...

Η λέξη βάρβαρος προέρχεται σύμφωνα με τους γλωσσολόγους από τον ήχο "βάρ - βάρ" που άκουγαν και αντιλαμβάνονταν οι Έλληνες , όταν μιλούσαν αλλόγλωσσοι.
Βάρ - βαρ - ος λοιπόν είναι αυτός που μιλά  ακατάληπτα και ακατανόητα.
Μετά τους Περσικούς πολέμους και ίσως εξαιτίας τους  η λέξη βάρβαρος χάνει αυτή την πρώτη σημασία της και αποκτά μια άλλη , μειωτική , αυτή του ακαλλιέργητου και απολίτιστου , που καταστρέφει κάθε καλό και όμορφο δημιούργημα και συμπεριφέρεται με σκληρότητα και απανθρωπιά στους συνανθρώπους του.

Η έκφραση "πας μη Έλλην βάρβαρος" δεν έχει "ιδιοκτήτη". Χρησιμοποιήθηκε όμως πολύ και από τους αρχαίους Έλληνες και από τους Ρωμαίους, για να δηλώσει αρχικά την γλωσσική διαφοροποίηση και εν συνεχεία την  πνευματική και ηθική ανωτερότητα των Ελλήνων και του πολιτισμού τους σε σχέση με τους Άλλους, τους αλλόγλωσσους.

Κάπως έτσι δημιουργούνται τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις, θα μου πείτε.
Και η αλήθεια είναι πως αυτή η φράση κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκε είτε από τους  δεξιούς απολογητές του "μεγαλείου" της Ελληνικής φυλής, είτε από τους  αριστερίζοντες κατήγορους του ελληνικού μεγαλοϊδεατισμού.

Οι εποχές που ζούμε είναι άγριες...η βαρβαρότητα περισσεύει και προβάλλεται καθημερινά με κάθε τρόπο , ώσπου στο τέλος να εξοικειώνεται κανείς μαζί της και τίποτε πλέον να μην τον σοκάρει.
Μπορεί και σκόπιμα...

Οι οθόνες των τηλεοράσεων , των υπολογιστών και των προηγμένων κινητών μας γεμίζουν από ανθρώπινα κουρέλια που άγονται και φέρονται μέσα στις λάσπες , που επιβιώνουν μετά βίας , που τα παίζουν όλα για όλα στη ρουλέτα του Αιγαίου....η απελπισία και ο πόνος έχει γίνει καθημερινή ενασχόληση των πολιτισμένων που άλλοτε αγανακτούν, άλλοτε απαγορεύουν , άλλοτε δείχνουν φιλάνθρωποι και τελικά αποδεικνύονται πιο βάρβαροι και από τους βάρβαρους....εκείνους τους παλιούς που μιλούσαν ακατανόητα και ήθελαν , λέει , να κατακτήσουν την πολιτισμένη Δύση...

Πέμπτη 10 Μαρτίου 2016

Μελισσούλες

Οι μέλισσες είναι από τα πιο θαυμαστά έντομα που υπάρχουν στην Φύση. Ζουν μέσα σε οργανωμένες κοινωνίες , τα μελίσσια , που διέπονται από αυστηρούς κανόνες , τέτοιους που να διασφαλίζουν την με κάθε τρόπο επιβίωση του μελισσιού.
Δίνουν στον άνθρωπο δυο πολύτιμα υλικά , το μέλι από το οποίο παίρνουν το όνομά τους και το κερί.

Στην κοινωνία τους συναντάμε μια αυστηρή ιεραρχία με διακριτούς ρόλους. Στην κορυφή βρίσκεται η βασίλισσα. Η βασίλισσα είναι διπλάσια σε μέγεθος από τις άλλες μέλισσες , γιατί τρέφεται με βασιλικό πολτό. Ο ρόλος της σχετίζεται με την διαιώνιση του είδους , αφού γεννά χιλιάδες αυγά από τα οποία προκύπτουν νέες μέλισσες. Στην γονιμοποίησή της απαραίτητοι είναι οι κηφήνες , οι αρσενικές μέλισσες , οι οποίες είναι κατά τα άλλα τεμπέλικες και κάπως στρουμπουλές. Όταν όμως έρθει η ώρα της αναπαραγωγής κυνηγούν την βασίλισσα , για να την γονιμοποιήσουν , έστω κι αν αυτό τους στοιχίσει την ίδια τους τη ζωή. Η μεγαλύτερη κοινωνική τάξη μέσα στο μελίσσι είναι αυτή των εργατριών. Οι μέλισσες - εργάτριες αφιερώνουν όλη τους τη ζωή στη διατήρηση του μελισσιού και στην παραγωγή μελιού.

Στην κοινή νεοελληνική συναντάμε πολλές λέξεις και εκφράσεις που σχετίζονται με τη ζωή των μελισσών. Ο κηφήνας ας πούμε είναι αυτός που ζει παρασιτικά εις βάρος των άλλων , ο τεμπέλης , ενώ η μέλισσα ο εργατικός και ωφέλιμος άνθρωπος. Επίσης , το μελίσσι δηλώνει μεταφορικά ένα χώρο δημιουργίας όπου παράγονται πολλά και σπουδαία πράγματα μέσα από κοινή προσπάθεια.
Το μέλι πάλι, το γλυκό και θρεπτικό προϊόν των μελισσών , δημιουργεί πάντα θετικούς συνειρμούς:


  • Μήνας του μέλιτος είναι ο πρώτος μήνας των παντρεμένων , η πιο ευτυχισμένη πρώτη περίοδος της ζωής τους.
  • Είμαι στα μέλια σημαίνει ότι είμαι ερωτευμένος.
  • Τα πάμε μέλι - γάλα σημαίνει επίσης ότι συμφωνούμε σε όλα και έχουμε ιδιαίτερα φιλικές σχέσεις με κάποιον.

Ένα έντομο που μοιάζει με τη μέλισσα αλλά δεν προσφέρει τίποτε χρήσιμο στον άνθρωπο και είναι μάλλον βλαβερό είναι η σφήκα. Οι σφήκες τσιμπούν , όπως και οι μέλισσες , αλλά το δικό τους τσίμπημα είναι πιο οδυνηρό και επικίνδυνο. Ζουν μόνες ή σε φωλιές που φτιάχνουν από λάσπη , τις σφηκοφωλιές.  Ενώ το μελίσσι έχει χρωματιστεί με θετικό πρόσημο , η σφηκοφωλιά έχει πάντα αρνητική σημασία , αφού δηλώνει ένα χώρο στον οποίο συγκεντρώνονται άνθρωποι ύπουλοι και κακοί.

Στην κωμωδία του Σφήκες ο Αριστοφάνης στηλιτεύει τη δικομανία των σύγχρονών του Αθηναίων και παρομοιάζει το χορό των Ηλιαστών  με τις σφήκες και τα οδυνηρά τους τσιμπήματα.

Κυριακή 6 Μαρτίου 2016

Θέατρο σκιών


Το θέατρο σκιών είναι ένα κομμάτι του λαϊκού μας πολιτισμού με βαθιές ρίζες που χάνονται στην μακρινή Ανατολή. Άλλοι συνδέουν τη μορφή αυτή τέχνης με μια  συναφή παράδοση που υπήρχε στην Ινδία και άλλοι μιλούν για περσικές καταβολές. Το σίγουρο είναι ότι το θέατρο σκιών έφτασε στη Μικρά Ασία και οι Ρωμιοί του προσέδωσαν τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την κουλτούρα τους και το ιστορικό γίγνεσθαι της εποχής.

Κατεξοχήν ήρωας και πρωταγωνιστής στο θέατρο σκιών είναι φυσικά ο Καραγκιόζης. Καραγκιόζης σημαίνει μαυρομμάτης και παράγεται από τις τούρκικες λέξεις Kara (μαύρος) και goz (μάτι). Ο καραγκιόζης είναι ένας φτωχός Ρωμηός της Πόλης που προσπαθεί να επιβιώσει με χίλιες δυο ψευτιές και μασκαραλίκια. Φαλακρός και άσχημος , πονηρός και τεμπελάκος , κερδίζει παρ' όλα αυτά τη συμπάθεια του κοινού λόγω της θυμοσοφίας του και της γνήσιας λαϊκής του καρδιάς.
Όταν , βέβαια , σήμερα λέμε ότι κάποιος είναι μεγάλος Καραγκιόζης εννοούμε ότι είναι ένα πρόσωπο γελοίο και χαμηλού επιπέδου που προσπαθεί ωστόσο με τη συμπεριφορά του - τα καραγκιοζιλίκια του - να φανεί σπουδαίος.

Σύντροφος του Καραγκιόζη στο θέατρο σκιών είναι φυσικά ο Χατζηαβάτης. Ο Χατζηαβάτης είναι ένα ανθρωπάκι , φερέφωνο της εξουσίας του Σουλτάνου , άλλωστε το επάγγελμά του είναι αυτό του τελάλη , που συνήθως τις 'τρώει' από τον αγανακτισμένο Καραγκιόζη που δεν ανέχεται την δουλοπρέπεια και την χαμέρπειά του.
Χατζηαβάτες , λοιπόν , στην εποχή μας είναι όσοι λειτουργούν ως κόλακες της εξουσίας φορώντας το προσωπείο της ευγένειας και της διαλλακτικότητας , ενώ στην πραγματικότητα είναι δειλοί και συμφεροντολόγοι.

Ένας άλλος ήρωας του θεάτρου σκιών που το όνομά του έχει συνδεθεί με ένα συγκεκριμένο τύπο συμπεριφοράς είναι ο Μορφονιός. Ο Μορφονιός , όπως και το όνομά του το δηλώνει , είναι ο όμορφος νέος. Στην πραγματικότητα , όμως , και όπως η φιγούρα του το αποδεικνύει , είναι ένας άσχημος , κοντός και κακοβαλμένος νέος άντρας με μια τεράστια μύτη και μια αφύσικη παιδικότητα στα φερσίματά του. Μορφονιοί στις μέρες μας λέγονται υποτιμητικά οι άνδρες που νομίζουν ότι είναι όμορφοι , καμώνονται τους ωραίους και κομψούς και αυτοθαυμάζονται.

Για το τέλος άφησα τον περίφημο Βεληγκέκα. Ο Βεληγκέκας είναι ο φόβος και ο τρόμος στο θέατρο σκιών , καθώς , ως φρουρός στο σεράϊ , το παλάτι του πασά , δεν αφήνει κανέναν να περάσει μέσα σε αυτό , ενώ ταυτόχρονα ασκεί και χρέη αστυνόμου και επιβάλλει την τάξη στους ατίθασους κατοίκους της Πόλης. Ο μόνος που δεν τον φοβάται και τον δέρνει είναι ο Μπαρμπα - Γιώργος , ο λεβέντης θείος του Καραγκιόζη από τον οποίο δυστυχώς ο ανηψιός δεν έχει πάρει τίποτε το ηρωϊκό!!!
Όταν λέμε σήμερα ότι κάποιος  κάνει τον Βεληγκέκα εννοούμε ότι μας τρομοκρατεί και προσπαθεί να μας επιβληθεί με τη βίαιη συμπεριφορά του...

Το θέατρο σκιών στις μέρες μας δεν παίζεται στις πλατείες και τις φτωχογειτονιές αλλά έχει πάρει μάλλον κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις , που αλίμονο , ίσως αποβούν δραματικές για τον τόπο μας και για τον κόσμο όλο.
Όσον αφορά τους ήρωές του έχουν ξεκολλήσει καιρό τώρα από το πανί τους και περιφέρονται γύρω μας. Μη μου πείτε ότι δεν τους έχετε - κάπου , κάποτε - συναντήσει....

                                                 Αφιερωμένο στην ψηλή , ξανθιά Ιουδαία

Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2016

Τσιχλόφουσκες...

Λένε πως η τσίχλα ως λέξη έχει μεξικάνικη προέλευση και μάλιστα προέρχεται από τους ίδιους τους Αζτέκους. Η τσίχλα , όπως μας πληροφορεί το λεξικό , είναι ένα μικρό κομμάτι μαστίχας που περιέχει γαλακτώδη χυμό και ζάχαρη και μπορεί κανείς να την μασά για αρκετή ώρα.
Η τσιχλόφουσκα είναι μια τσίχλα που κάνει φούσκες...

Οι τσίχλες έχουν κάτι το εφήμερο πάνω τους. Είναι ευχάριστες αρχικά , μαλακές και γευστικές , όσο τις μασάς όμως γίνονται σκληρές και άνοστες. Στο τέλος τις φτύνεις με ευχαρίστηση και πας για τα επόμενα. Τα ίδια , ίσως  με μεγαλύτερη υπερβολή , ισχύουν και για τις τσιχλόφουσκες. Μιλάω για υπερβολή , γιατί οι τσιχλόφουσκες είναι από τη φύση τους....υπερβολικές!!!!

Καταρχήν είναι μεγαλύτερες , διπλάσιες σχεδόν , από μια μέση τσίχλα. Έχουν έντονα χρώματα και αρώματα και είναι ιδιαίτερα ελκυστικές και ζουμερές. Ξέρουν να κερδίζουν το θαυμασμό λόγω της ελαστικότητάς τους...κάνουν υπέροχες φούσκες. Μόλις τις πρωτοβάλει κανείς στο στόμα του νιώθει μια έκρηξη γεύσεων από φρούτα να τον πλημμυρίζει.

Η ευτυχία , αλίμονο , διαρκεί λίγο. Το μάσημα τις κάνει σκληρές και τελικά ανυπόφορες...ο δυστυχής που τις έβαλε στο στόμα του , τις πετά με την πρώτη ευκαιρία...

Η ελληνική λέξη για την τσίχλα είναι η μαστίχα. Προέρχεται από το ρήμα μαστιχώ που σημαίνει τρίζω τα δόντια , μασώ.
 Η μαστίχα είναι μια ρητίνη που βγαίνει από ένα ταπεινό δεντράκι που φύεται στην Χίο , το μαστιχόδεντρο. Ως ουσία έχει πολλές χρήσεις μια από τις οποίες είναι και αυτή της τσίχλας.

Η μαστίχα δεν έχει τίποτε το εντυπωσιακό επάνω της. Μάλιστα δεν διαθέτει ούτε φανταχτερά χρώματα , ούτε εντυπωσιακά αρώματα. Μοιάζει με ακανόνιστη , μικρή , κίτρινη πέτρα. Η μαστίχα δεν σε παραμυθιάζει , όπως η τσιχλόφουσκα. Δεν είναι μαλακιά και γλυκιά στην αρχή , για να σε τουμπάρει. Είναι εξαρχής σκληρή και το άρωμα και η γεύση της κερδίζονται μάσημα με το μάσημα.

Θέλει το χρόνο της...

Το πιο ενδιαφέρον είναι πως  , αν την βγάλεις και την ξαναμασήσεις αργότερα , δεν έχει χάσει κάτι από το άρωμα και τη γεύση της. Παραμένει μέχρι τέλους μια σταθερή αξία.

Νομίζω πως και οι σχέσεις μας , οι οποιεσδήποτε σχέσεις μας , φιλικές , ερωτικές , οικογενειακές ή επαγγελματικές κουβαλούν κάτι από τσίχλα επάνω τους....
Δυστυχώς, οι περισσότερες ξεκινούν με πολλές προσδοκίες , ίσως και εύκολα και αβασάνιστα , και καταλήγουν τσιχλόφουσκες...αέρας κοπανιστός.
Για όσους όμως έχουν την διάκριση και την υπομονή υπάρχουν και οι μαστίχες , οι σταθερές και γευστικές σχέσεις , που ξέρεις ότι με το χρόνο θα γίνονται όλο και καλύτερες και δε θα σε κουράσουν ποτέ....

                                         Το κείμενο αφιερώνεται στις "μαστίχες" της                                                                                                                         ζωής μας

Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2016

Ξεκατινιάσματα...

Η Αγία Αικατερίνη υπήρξε μια μορφωμένη και όμορφη νέα γυναίκα που έζησε στην Αλεξάνδρεια στα χρόνια του αυτοκράτορα Μαξιμίνου (τέλη 3ου - αρχές 4ου αι. μ.Χ). Δυστυχώς , λόγω των θρησκευτικών της πεποιθήσεων , διώχτηκε και καταδικάστηκε σε μαρτυρικό θάνατο.
Η εκκλησία μας τιμώντας την μνήμη της την εορτάζει στις 25 Νοεμβρίου.



Μαζί της γιορτάζουν και οι Κατίνες.....και τα Κατιναριά....
Πού να το φανταζόταν η Αγία ότι το υποκοριστικό και χαϊδευτικό του ονόματός της θα γινόταν συνώνυμο της μικροπρέπειας και του κουτσομπολιού;
Γιατί αυτό ακριβώς είναι μια Κατίνα , ένας χαμηλού επιπέδου , κακοήθης και μικρόψυχος άνθρωπος, που δεν χάνει καιρό να σχολιάζει με κακεντρέχεια τους γύρω του και ειδικά όσους φθονεί. Και φυσικά τους φθονεί , γιατί αντιλαμβάνεται την δική του ανεπάρκεια και αμύνεται επιτιθέμενος....

Οι χειρότερες Κατίνες δεν είναι αναγκαστικά γένους θηλυκού. Υπάρχουν και αρσενικές Κατίνες που επιδίδονται στο σπορ του ξεκατινιάσματος με "αξιοθαύμαστα" αποτελέσματα.

Και μιας και μιλάμε για κατινιές , ας πούμε κάτι και για τα συμπαθή και ομοιοπαθή τσόκαρα...
Δεν μιλάω φυσικά για τα ξύλινα πέδιλα με τον χαρακτηριστικό ήχο στο περπάτημα , αλλά για τους ανθρώπους με ευτελή συμπεριφορά και εμφάνιση.
Έναν άντρα τον λες "Κατίνα" , αλλά "τσόκαρο" όχι. Ομολογώ ότι αυτός ο "τίτλος τιμής" βαρύνει δυστυχώς και κατ' αποκλειστικότητα το γυναικείο φύλο....

Το τσόκαρο είναι πιο θορυβώδες από μια Κατίνα , όπως το αντίστοιχο υπόδημα είναι δύσκολο να κρύψει την παρουσία του....και τη δυσάρεστη αίσθηση που αφήνει σε όσους το ακούσουν!!!!

Και για να φτάσουμε στον απόλυτο βούρκο και την έσχατη κατάντια, ας πούμε κάτι και για τα τσόλια. Τα τσόλια κυριολεκτικά είναι οι κουρελούδες. Πιθανότατα λόγω του φτηνού υλικού από το οποίο είναι φτιαγμένες και της λαϊκής τους καταγωγής ταυτίστηκαν με ανθρώπους χαμηλής "υποστάθμης".

Υποθέτω πως το χειρότερο από τα τρία είναι ένα τσόλι....
Καταλήγοντας λοιπόν ας αναφέρουμε τα παραθετικά της ασχήμιας και της κακοήθειας:
Θετικός: Κατίνα
Συγκριτικός: Τσόκαρο
Υπερθετικός: Τσόλι

Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2016

Αποκάλυψη τώρα!!!!

Για να μιλήσει κανείς για την αποκάλυψη , θα πρέπει πρώτα να έχει αναφερθεί στην κάλυψη ,
εφόσον η πρώτη αποτελεί το αντίθετο της δεύτερης.
Αυτός που καλύπτει , κυριολεκτικά σκεπάζει κάτι , ενώ μεταφορικά δεν το αφήνει να βγει στο φως , το κρατά κρυφό για τους δικούς του λόγους.
Επιπλέον , η κάλυψη ενέχει και το στοιχείο της προστασίας , ενώ κάτι που αποκαλύπτεται δεν είναι πλέον προστατευμένο , είναι έκθετο.

Η αποκάλυψη είναι η φανέρωση ενός πράγματος που πριν δεν ήταν ορατό. Από την αρχαιότητα ακόμη υπάρχει το έθιμο της αποκάλυψης της νύφης , της άρσης δηλαδή του πέπλου που την προστατεύει από τα βάσκανα βλέμματα καλύπτοντας το πρόσωπό της.
Υπάρχουν , επίσης , τα περίφημα αποκαλυπτήρια , δηλαδή η τελετή κατά την οποία εμφανίζεται δημόσια ένα τιμητικό μνημείο , το οποίο μέχρι τη στιγμή εκείνη βρίσκεται κρυμμένο πίσω από ένα υφασμάτινο κάλυμμα.
Εξάλλου , αναφερόμαστε σε αποκαλυπτικά ρεπορτάζ ή έρευνες , διαδικασίες δηλαδή που φέρνουν στο φως άγνωστες και πολλές φορές παράνομες πτυχές μιας υπόθεσης.

Υπάρχει, όμως, και μια άλλη , μεταφυσική διάσταση , που κουβαλά η συγκεκριμένη λέξη  και η οποία σχετίζεται με την φανέρωση στους ανθρώπους μυστικών θεϊκών αληθειών.  Περίφημη είναι η Αποκάλυψη του ευαγγελιστή Ιωάννη , το τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης που με τη μορφή προφητικού οράματος μιλά για τη συντέλεια του κόσμου.

Με την τελευταία αυτή σημασία η αποκάλυψη  αποκτά έναν εσχατολογικό χαρακτήρα ταυτιζόμενη  με το τέλος ή την καταστροφή.

Αποκαλύψεις γίνονται κάθε μέρα , σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο ,  καθώς φαίνεται πως ως άλλες γάτες , όλοι συνηθίζουμε να  καλύπτουμε τις "βρωμιές" μας  που κάποια στιγμή  - αναπόδραστα - έρχονται στο φως.
 Όσο για τις  άλλες αποκαλύψεις , τις εσχατολογικές , είναι αποδείξεις της προαιώνιας αγωνίας του ανθρώπου να εξηγήσει το θαύμα του σύμπαντος  που τον περιβάλλει και να βρει δικαιοσύνη , έστω και στο απώτατο και ου - τοπικό μέλλον.


Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2016

Φτερά και πούπουλα

Ο έρωτας ήταν ανέκαθεν ένα συναίσθημα δημοφιλές  που ξεχώριζε για το πάθος και την έντασή του.

Ο ερωτευμένος , αυτός που καταλαμβάνεται από έρωτα ,  είναι ένας άνθρωπος που πάσχει , που έχει εξ ολοκλήρου παραδοθεί στο αντικείμενο που έχει ερωτευθεί και του αφοσιώνεται πιστά. Ο ερωτευμένος δεν έχει δύναμη αντίστασης , χάνει την λογική του κρίση , ακόμη και τον ίδιο του τον εαυτό μέσα στο συναίσθημα που τον κατακλύζει. Για όσο διάστημα διαρκέσει ο έρωτάς του ζει και αναπνέει γι' αυτόν. Είναι ευάλωτος και ευτυχής....

Οι αρχαίοι που αρέσκονταν στον ανθρωπομορφισμό  έδωσαν στον έρωτα την μορφή ενός μικρού , παιχνιδιάρικου αγοριού με φτερά στους ώμους , το οποίο χτυπά με τα βέλη του τους θνητούς και τους κάνει να υποφέρουν. Αυτή θα έλεγα πως είναι η πιο εύπεπτη και λαϊκή εκδοχή του έρωτα , κάτι ανάλογο με αυτό που γιορτάζουμε κάθε 14η Φεβρουαρίου , κάνοντας ευτυχείς τους ζαχαροπλάστες και τους ανθοπώλες της υφηλίου....

Πριν , ωστόσο , ο έρωτας γίνει trade mark , ήταν μια θεότητα σεβαστή με συμπαντική διάσταση. Πρόκειται για την δύναμη εκείνη της Φύσης που συνδέει τα στοιχεία του κόσμου , που από το χάος οδηγεί στην αρμονία μέσα από την έλξη των αντιθέτων. Αυτά τουλάχιστον αναφέρουν οι προσωκρατικοί.

Αλλά και ο Πλάτωνας επισημαίνει ότι ο έρωτας ήταν γιος της Πενίας και του Πόρου , της απόλυτης στέρησης - ένδειας δηλαδή και της πληρότητας. Αταίριαστο ζευγάρι στ' αλήθεια , αλλά η σημερινή ψυχολογία θα είχε να πει πολλά επί αυτού του ενδιαφέροντος διπόλου.

Ο έρωτας πολλές φορές ταυτίζεται με τη σεξουαλική ορμή και το ακόρεστο πάθος και ως τέτοιος θεωρείται κατώτερος άλλων συναφών συναισθημάτων, όπως η αγάπη ή η φιλία. Αυτή η άποψη φαίνεται να παραγνωρίζει την ευρύτητα αυτού του συναισθήματος που αγκαλιάζει όλο τον κόσμο και ξεπερνά τις διαπροσωπικές σχέσεις , η οποία  το καθιστά ανώτερο και σημαντικότερο των άλλων.

Εύχομαι σε όλους να είναι ερωτευμένοι με κάθε τι γύρω τους που τους αφορά και τους αγγίζει. Τους συντρόφους τους , την δουλειά τους , τα ενδιαφέροντά τους , τον κόσμο όλο!!!
Και φυσικά να μην θυμούνται αυτόν τους τον έρωτα μόνο στις 14 Φεβρουαρίου....

Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2016

Θύτες και θύματα

Το ρήμα θύω, που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει θυσιάζω,  προέρχεται από μια ινδοευρωπαϊκή ρίζα που σχετίζεται με την έννοια του "στροβιλίζω, βγάζω καπνούς".  Αν και σε πρώτη ανάγνωση η θυσία και ο καπνός δεν φαίνεται να έχουν μεγάλη σχέση, αν το καλοσκεφτεί κανείς , θα διαπιστώσει ότι συνδέονται ουσιαστικά, καθώς κατά την διάρκειά της  έκαιγαν θυμιάματα και καπνός ανέβαινε προς τα πάνω,αφού μετά την θυσία οι θύτες έκαιγαν τα εξιλαστήρια θύματα, τα θυσιασμένα ζώα, δηλαδή, στους βωμούς των θεών.

Στην εποχή μας θυσίες δεν γίνονται...ευτυχώς, αλλά θύτες και θύματα συνεχίζουν να υπάρχουν.
Ο θύτης είναι αυτός που θυσιάζει, ο "θυσιαστής", αν θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε μια τέτοια λέξη. Είναι όμως, μεταφορικά, και αυτός που προκαλεί κακό σε κάποιον και ως εκ τούτου δεν είναι διόλου συμπαθής, αλλά συνδέεται με τις έννοιες της σκληρότητας και της απανθρωπιάς. Ο θύτης έχει μέσα του κάτι το ενεργητικά κακό, σε αντιδιαστολή με το θύμα που είναι παθητικά καλό.

Θύματα, λοιπόν, είναι αρχικά τα θυσιαζόμενα ζώα. Η λέξη, όμως, δηλώνει επίσης και κυρίως στις μέρες μας, τα πρόσωπα που πάσχουν , που αδικούνται , που τους συμβαίνει κάτι κακό, χωρίς να έχουν την δυνατότητα να αντιδράσουν. Ως εκ τούτου, τα θύματα γίνονται εξ ορισμού συμπαθή, καθώς προκαλούν αισθήματα συμπόνιας και λύπης λόγω της άδικης μεταχείρισής τους.

Στις διαπροσωπικές σχέσεις είτε αυτές είναι κοινωνικές, είτε φιλικές/ερωτικές ή ακόμη επαγγελματικές διαπιστώνουμε ότι πολλές φορές οι άνθρωποι μπαίνουν στο ρόλο του θύτη ή του θύματος. Αν αυτό προκύψει τυχαία και άπαξ, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, καθώς κατά τη διάρκεια της ζωής μας θα κληθούμε να μπούμε σε πολλούς ρόλους με τις αντίστοιχες συνέπειες φυσικά.
Αν, όμως, καθ' έξιν και επανάληψη γινόμαστε θύτες ή θύματα, τότε αξίζει να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή και να δούμε βαθύτερα μέσα μας τι μας συμβαίνει πραγματικά.

Διότι, ως θύτες μεν, θα καλούμαστε πάντα να απολογηθούμε για την αδικαιολόγητη σκληρότητά μας σε μια κοινή γνώμη που αρέσκεται να τα βάζει πάντα με τον φταίχτη.
Ως θύματα, όμως, θα απολαμβάνουμε  τη συμπάθεια ή ίσως και τον οίκτο των γύρω μας λόγω του "κακού" που μας βρήκε και θα παίρνουμε πάντα άφεση αμαρτιών για τα όποια δικά μας λάθη ή παραλείψεις, αδυναμίες ή δειλίες, μας έφεραν στη θέση του θύματος.

Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2016

Το ντουέτο που σκοτώνει...

Η αποψινή μου ανάρτηση έχει σχέση με φράσεις  οι οποίες αναφέρονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο σε "θανατηφόρα" ντουέτα.

Το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό είναι φυσικά η Σκύλλα και η Χάρυβδη. Οι δυο αυτές "χαριτωμένες" υπάρξεις την είχαν στημένη στα στενά μεταξύ Ιταλίας και Σικελίας ή σε κάποια στενά εν πάση περιπτώσει και ταλαιπωρούσαν τους ναυτικούς...ρουφώντας και ξερνώντας το νερό κι ό,τι επέπλεε επάνω του!!!!
Λοιπόν, όταν χρησιμοποιούμε τη φράση από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη εννοούμε πως ό,τι και να διαλέξουμε θα είναι εξίσου δυσάρεστο και βλαβερό...

Ένα άλλο δίδυμο κι αυτό της συμφοράς...είναι οι Συμπληγάδες πέτρες. Αυτές ήταν δυο πελώριοι βράχοι που ανοιγόκλειναν μέσα στη θάλασσα, οπότε, αν δεν προλάβαινες να περάσεις ανάμεσά τους σε συνέθλιβαν. Αυτοί που περνούν Συμπληγάδες, λοιπόν, είναι αυτοί που περνούν μέσα από εμπόδια με επιτυχία...

Άλλο ντουέτο, από το χώρο των θρησκευτικών αυτό, είναι ο Άννας και ο Καϊάφας. Τα δυο αυτά πρόσωπα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη σύλληψη και την δίκη του Ιησού. Ήταν Φαρισαίοι και συγγενείς μεταξύ τους (ο Καϊάφας ήταν γαμπρός του Άννα). Ο Ιησούς πήγαινε από τον έναν στον άλλον και τελικά στους Ρωμαίους που τον σταύρωσαν.
Όταν λέμε ότι κάποιος πάει από τον Άννα στον Καϊάφα εννοούμε ότι ταλαιπωρείται από "αρμόδιο" σε "αρμόδιο" , χωρίς να λύνει επιτυχώς το ζήτημα που τον απασχολεί.

Μια ακόμη έκφραση από το χώρο της θρησκείας που μιλάει για δίδυμα της συμφοράς είναι ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ. Αυτοί ήταν καλοί φίλοι που βρέθηκαν στον κύκλο του Ιησού και έγιναν μαθητές του. Εμείς, βέβαια, όταν χρησιμοποιούμε την έκφραση βρήκε ο Φίλιππο(α)ς τον Ναθαναήλ, μάλλον αποδοκιμάζουμε το είδος της σχέσης μεταξύ δυο προσώπων, που πιθανότατα επηρεάζουν ο ένας τον άλλον αρνητικά. Κάτι αντίστοιχο από το χώρο της μαγειρικής είναι το κύλισε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι....

Ένα άλλο "διπλό" με αρνητικό περιεχόμενο είναι η γη και το ύδωρ. Σύμφωνα με την ιστορία οι Πέρσες ζητούσαν από τις Ελληνικές πόλεις γη και ύδωρ, δηλαδή την άνευ όρων παράδοσή τους και σε περίπτωση που αυτές αρνούνταν, τις κατέστρεφαν ολοκληρωτικά. Επομένως, κάποιος που δίνει γη και ύδωρ, παραδίδεται άνευ όρων, με τρόπο εξευτελιστικό.

Θα τελειώσω τη σημερινή μου περιδιάβαση στο χώρο των επικίνδυνων ντουέτων με δυο προσφιλή ζώα, τον σκύλο και την γάτα. Αυτά είναι ευτυχή όταν κάνουν σόλο καριέρα. Η φράση, ωστόσο, σαν τον σκύλο με τη γάτα φανερώνει άσπονδους εχθρούς, που δεν ησυχάζουν ποτέ και βρίσκουν πάντα αιτία και λόγο να μαλώνουν.